Johnson boekt eerste overwinning voor omstreden brexit-plannen

Het Britse Lagerhuis heeft met grote meerderheid voor een wetsvoorstel gestemd dat indruist tegen de brexit-afspraken die vorig jaar zijn gemaakt met de Europese Unie. Het is een eerste overwinning voor premier Johnson; er komen nog wijzigingen, amendementen op de wet in stemming en daarna moet het Hogerhuis er nog een standpunt over innemen.

De uitslag was royaal (340 tegen 262) in het voordeel van Johnson, die af wil van een deel van de brexit-deal die hij zelf sloot met de EU. Hij heeft er vooral moeite mee dat Noord-Ierland volgens de afspraken 'afdrijft' van de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat dat zich aan EU-regels moet blijven houden om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. Het wetsvoorstel verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.

Weerstand vooralsnog beperkt

Dat de eerste stemming in het voordeel van Johnson zou uitpakken werd al verwacht, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. "Er wordt vooral gekeken naar de weerstand die er is binnen de Conservatieve Partij van Johnson. Het lijkt erop dat 20 tot 25 Lagerhuisleden zich hebben onthouden van stemmen. Dat is wel een duidelijk signaal, maar brengt hem niet in de problemen. Daarvoor heb je er zeker 45 of meer nodig."

De EU reageerde deze maand met verbazing en woede op de voornemens van Johnson om een streep te zetten door de afspraken. Brussel heeft gewaarschuwd dat als het wetsvoorstel niet voor het eind van de maand wordt ingetrokken er sancties volgen en juridische stappen. Ook zal de EU dan mogelijk stoppen met onderhandelen.

No deal-scenario

"Het lijkt erop dat Johnson op ramkoers is", zegt De Wit. "Hij wil gewoon door met deze wet, en zijn voet op het gaspedaal houden. Johnson kan ook niet meer terug. Hij vindt dat de EU zijn kant op moet bewegen. Als dit zo doorgaat is de kans echt reëel dat de onderhandelingen kunnen klappen en eindigen met een no deal-scenario."

De Wit vermoedt dat de Britse premier chaos wil creëren en de brexit weer bovenaan de agenda wil zien. "Jullie zijn aan zet, zegt hij tegen de EU. En zo niet, dan zijn de consequenties voor jullie rekening."