'Inspectie was niet open over vervuilde pillen'

Patiënten zijn de afgelopen twee jaar door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) onvolledig geïnformeerd over kankerverwekkende stoffen in drie veelgebruikte medicijnen. Dat is de conclusie van onderzoek van NRC en Zembla.

De medicijnen bleken onder meer vervuild met N-nitrosodimethylamine (NDMA). Uit dierproeven is gebleken dat NDMA kankerverwekkend is. Honderdduizenden patiënten met hartkwalen, hoge bloeddruk of maagzuurproblemen moesten zeker vijf miljoen pillen en drankjes die waren vervuild met NDMA terugbrengen naar hun apotheek. In 2018 en 2019 ging het om de bloeddrukverlager valsartan en maagzuurremmer ranitidine.

"Nu blijken twee soorten pillen van het diabetesmedicijn metformine vervuild met NDMA. Deze medicijnen zijn (nog) niet teruggeroepen", schrijft NRC. "Het RIVM onderzocht metforminepillen uit twaalf partijen. Bij twee daarvan bleek de vervuiling mogelijk hoger dan de veiligheidslimiet." De IGJ zegt tegen de krant dat het onderzoek niet voor publicatie bedoeld was, "maar om een grof beeld te krijgen van de situatie in Nederland".

Grote overschrijding

Bij valsartan werd van een grote partij teruggeroepen pillen niet getest in hoeverre ze vervuilend waren. "De eerste signalen waren al dat het om een grote overschrijding zou gaan en daarom hebben we ons meteen gericht op het zo spoedig mogelijk terughalen van deze medicijnen", zegt de IGJ tegen NRC.

Emeritus hoogleraar toxicologie Martin van den Berg van de Universiteit van Utrecht zegt tegen de krant dat hij dit onbegrijpelijk vindt. "Daardoor is achteraf geen risicoanalyse meer mogelijk voor patiënten die het middel vaak jarenlang geslikt hebben."