VS stopt met afname beademingsapparatuur Philips, streep door contract

De Amerikaanse overheid heeft een contract voor de levering van beademingsapparatuur door Philips stopgezet. Het Nederlandse technologiebedrijf meldt dat in een verklaring. In het bericht wordt geen reden genoemd.

In april tekenden de Amerikanen een contract voor de levering van 43.000 beademingsapparaten van Philips, voornamelijk bedoeld om corona-patiënten op de intensive care te beademen. De levering zou in stappen plaatsvinden tot en met december dit jaar.

Maar de Amerikaanse overheid maakt daar nu vroegtijdig een eind aan. Het Nederlandse bedrijf zal de leveringen, die voor deze maand gepland stonden, nog afmaken. Daarna stopt het. De Amerikanen hadden zich bij het afsluiten van het contract al het recht voorbehouden om de overeenkomst voortijdig te beëindigen zonder opgaaf van reden.

Honderden miljoenen euro's

Philips is de grootste leverancier van beademingsapparaten voor de Amerikaanse overheid. Ze worden allemaal geproduceerd in fabrieken in de VS. In totaal heeft het bedrijf eind deze maand 12.300 beademingsapparaten aan de Amerikanen geleverd. Dat betekent dat door de levering van de overige ruim 30.000 machines een streep gaat. In totaal was het contract 646,7 miljoen dollar waard, zo'n 543,5 miljoen euro.

Hoeveel geld Philips nu precies misloopt is nog niet duidelijk. Wel staat vast dat de impact op de inkomsten van het bedrijf aanzienlijk zal zijn. Waar Philips eerder nog uitging van een "bescheiden groei" van de winst over dit hele jaar (in vergelijking met vorig jaar), blijft de winst nu op hetzelfde niveau, zo verwacht een woordvoerder.

Deal omstreden in VS

Waarom de Amerikaanse overheid de beademingsapparaten niet meer wil afnemen, is niet duidelijk. Philips-topman, Frans van Houten zegt er niets over in de verklaring.

Mogelijk speelt mee dat de deal om de machines te leveren in de VS omstreden is geworden door een onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksjournalistieke platform ProPublica. Daaruit zou blijken dat Philips de overheid te veel laat betalen voor de apparaten.

Volgens ProPublica heeft een dochteronderneming van Philips jaren geleden miljoenen dollars aan subsidie ontvangen om 10.000 goedkope beademingsapparaten te ontwikkelen die ingezet zouden kunnen worden bij een pandemie.

Het bedrijf heeft die apparaten tot nu toe nog niet geleverd. In de deal die Philips in april sloot, zou het gaan om beademingsapparaten die vier keer duurder zijn dan het goedkopere apparaat dat nog wordt ontwikkeld.

In reactie op de publicatie liet de Amerikaanse overheid een onderzoek instellen naar het contract met Philips. Dat heeft geleid tot een rapport waarin volgens het platform onder meer staat dat het apparaat dat Philips nu voor een hogere prijs verkoopt nagenoeg gelijk zou zijn aan wat het volgens het eerdere plan tegen een lagere prijs zou leveren.

Philips zelf spreekt de aantijgingen tegen. In een reactie op de publicatie zei Van Houten vorige maand dat het bedrijf meewerkt aan het onderzoek en "zich niet herkent" in de conclusies. Volgens hem is niet alle informatie die Philips heeft aangeleverd opgenomen in het rapport.

"Ik wil duidelijk maken dat Philips op geen enkel moment prijzen heeft verhoogd om te profiteren van de crisis", aldus Van Houten. Volgens de topman heeft de Amerikaanse overheid juist flink korting gekregen op de apparaten, ondanks de hogere productiekosten door de snelle levering.

Volgens Philips is het eerdere contract voor goedkopere apparaten niet vergelijkbaar met de huidige leveringen, omdat het om een product gaat als onderdeel van een onderzoeksproject dat nog in ontwikkeling is.

Hoorzitting

Welke informatie niet gebruikt is in het rapport van de Amerikaanse overheid, wil een woordvoerder van Philips nu niet zeggen. Dat moet over twee weken duidelijk worden, als het bedrijf is uitgenodigd om te spreken op een hoorzitting in de VS om uitleg te geven.

Philips twijfelt in elk geval nog steeds aan de conclusies uit het rapport, zegt een woordvoerder. "Dat rapport is uitgegeven door Democraten. Nog dezelfde dag is er een persbericht uitgegaan van Republikeinen, die de conclusies van dat rapport tegenspreken. Dat laat zien dat er een politieke dimensie aan zit."

'Teleurgesteld'

Topman Van Houten zegt teleurgesteld te zijn in het stopzetten van het contract, zeker gezien "de enorme inspanning" van het bedrijf om de apparaten snel te leveren. "Tot op de dag van vandaag hebben we geleverd wat we beloofden", zegt Van Houten. Hij wijst erop dat Philips door de grote vraag naar beademingsapparaten flink geïnvesteerd heeft in de productie, die is verviervoudigd.

Van Houten: "We hebben honderden nieuwe collega's aangenomen voor onze fabrieken in de VS en hebben onze toeleveranciers gevraagd om een enorme extra inzet, allemaal in reactie op de covid-19 pandemie."