Grafsteen van Eise Eisinga wordt opnieuw gerestaureerd

Eise Eisinga (1744-1828) is bekend over de hele wereld. De amateur-astronoom bouwde in zijn eigen woning in Franeker een planetarium, dat nog steeds werkt. Eisinga is ook opgenomen in de canon van Friesland en de canon van Nederland. Zijn grafsteen is een bron van zorg.

Negen jaar geleden werd de steen al een keertje weggehaald van zijn graf op het kerkhof bij d'Alde Witen in Dronryp. Hij moest worden gerestaureerd. Maar die restauratie is niet goed uitgevoerd. Of zeg maar gerust: mislukt.

Steenhouwer Ben Seldenrijk zegt bij Omrop Fryslân dat complete letters van het opschrift toen verdwenen zijn. "Die zullen weer terug moeten." Probleem is dat destijds epoxy is gebruikt om afgesleten letters weer een beetje op te hogen. Er zijn ook verkeerde lettertypes gebruikt. Een hoofdletter is veranderd in een kleine letter.

Dus is de steen gisteren opnieuw van het graf van Eisinga afgehaald. De inzet van alle betrokkenen is nu om de hele steen in oorspronkelijke staat terug te brengen.

Friese grafcultuur

Opvallend genoeg is de steen eigenlijk van het graf van Eisinga's vader, Jelte Eises Eisinga. Eise Eisinga liet er destijds twee vierkantsvergelijkingen op graveren. Wie die sommen - en die zijn nog niet zo simpel - kan oplossen, weet de sterfdatum van vader Jette en ook hoe oud hij was toen hij overleed.

Er zijn meer van zulke stenen geweest, in Hallum en Jorwert. Maar de grafsteen van Eisinga is de enige die is overgebleven uit de Friese grafcultuur. Toen Eisinga in 1828 overleed, werd hij bijgezet in zijn vaders graf. Later werd ook zijn naam op de steen gebeiteld.

Morgen komt er (tijdelijk) een metalen plaat op het graf in Dronryp met daarop een foto van de echte steen. Als over een paar weken de gerestaureerde steen weer wordt teruggelegd, komt er ter bescherming een glasplaat overheen. De restauratie wordt betaald met geld van onder andere de Vereniging Vrienden van het Planetarium.