Voormalige topambtenaar Arthur Docters van Leeuwen overleden

De voormalige topambtenaar Arthur Docters van Leeuwen is op 75-jarige leeftijd overleden. Hij was al geruime tijd ziek. Zijn dood komt daarom niet als een verrassing, zegt voormalig minister Uri Rosenthal, die al een halve eeuw goed met hem bevriend was.

Rosenthal noemt Docters van Leeuwen "uitzonderlijk intelligent en erudiet". Docters van Leeuwen groeide op in armoedige omstandigheden doordat zijn vader al vroeg overleed. Na zijn studie rechten begon hij al op jonge leeftijd aan een bliksemcarrière bij de overheid. Als plaatsvervangend directeur voor de politie bij het ministerie van Binnenlandse Zaken was hij begin jaren tachtig verantwoordelijk voor de geweldinstructies bij demonstraties van krakers en anti-kernenergieactivisten.

Van 1989 tot 1995 was hij hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst, de voorloper van de AIVD. Daarna was hij voorzitter van het College van procureurs-generaal, waar hij in 1998 werd ontslagen door minister Sorgdrager van Justitie na een conflict dat draaide om de vraag wie de baas was bij het OM. Vervolgens was hij van 1999 tot 2007 bestuursvoorzitter van de Autoriteit Financiële Markten.

Docters van Leeuwen had ook politieke ambities. Hij was twintig jaar lid van D66 en kon in 2006 voor de VVD in de Tweede Kamer komen. Hij trok zich echter terug omdat hij niet tevreden was met de tiende plaats op de lijst die hij kreeg. Hij kon het niet hebben dat Fred Teeven, die als officier van justitie zijn ondergeschikte was geweest, hoger op de lijst stond. Bovendien vond hij dat Teeven te veel nadruk legde op repressie, Docters van Leeuwen was meer van de preventie.

Erotische verhalen

Verder had hij literaire ambities. Hij publiceerde erotische verhalen, een sprookjesboek en een dichtbundel. Rosenthal zegt hierover dat dit aantoont dat Docters van Leeuwen van vele markten thuis en een creatief man was.

Docters van Leeuwen stond ook bekend als een krachtige, maar soms moeilijk benaderbare leidinggevende en als een ambitieus man met een grote werkkracht. "Ik moest en zou slagen in het leven", zei hij daar achteraf over. Zijn gezondheid was echter wankel; al op zijn 33ste kreeg hij zijn eerste hartinfarct, iets wat hij zelf toeschreef aan zijn al te grote geldingsdrang.

De laatste jaren werkte hij bij Rosenthal aan een promotieonderzoek, maar door zijn gezondheidsklachten had hij niet genoeg energie meer om het af te maken.