Nederlandse massaclaim tegen Amerikaanse techbedrijven om privacyschending

Een Nederlands collectief dient een massaclaim in tegen Amerikaanse techbedrijven vanwege het schenden van privacy van internetgebruikers. Ze worden beschuldigd van het op grote schaal verzamelen, verhandelen en daarmee misbruiken van persoonsgegevens van miljoenen Nederlanders.

De stichting The Privacy Collective zit achter de claim, schrijft Het Financieele Dagblad. Het is de eerste collectieve schadeclaim voor privacyschendingen op basis van de nieuwe massaclaimregels die begin dit jaar zijn ingevoerd, zegt de advocaat van de stichting, Christiaan Alberdingk Thijm. Dit keer worden niet de wereldspelers van de big tech voor de rechter gesleept, zoals Google en Facebook, maar de iets kleinere techreuzen Oracle en Salesforce.

"Veel mensen kennen Google en Facebook van allerlei schandalen", zegt Alberdingk Thijm in het NOS Radio 1 Journaal. "Wij vinden het belangrijk ook deze partijen aan te spreken op hun gedrag omdat ze heel groot zijn op deze markt, maar niet veel mensen ze kennen. Dat is ook het probleem: veel mensen hebben niet door wat er allemaal achter de schermen gebeurt met hun persoonsgegevens."

Data via cookies

Oracle en Salesforce verzamelen volgens The Privacy Collective op grote schaal gegevens van internetgebruikers. Dat doen ze met speciaal ontwikkelde cookies waarmee ze mensen kunnen identificeren. Zo kunnen ze zien welke content je leest, waar je naar kijkt en welke spullen je koopt. "Daarmee bouwen ze een online profiel van je op waarmee je online identiteit helemaal bepaald wordt."

Op die manier kunnen bedrijven gericht adverteren, wat ontzettend waardevol is, zegt de advocaat. "Ze verdienen er miljarden mee. Wij als consumenten worden een soort grondstof voor die bedrijven waarin ze handelen." Volgens de stichting worden die profielen onrechtmatig gedeeld met commerciële partijen. Gebruikers hebben daarvoor geen toestemming gegeven, terwijl dat van de privacywet AVG wel moet.

Salesforce is het niet eens met de aantijgingen, zegt het bedrijf tegen het FD. "We zijn van plan aan te tonen dat ze ongegrond zijn." Oracle zegt in een reactie in de EU maar beperkt data te verzamelen en "geen directe rol" te spelen bij digitale advertentieveilingen. Volgens het bedrijf is de claim "niet-gefundeerd" en de rechtszaak misleidend.

Miljarden euro's

Alberdingk Thijm heeft vertrouwen in een goede afloop van de rechtszaak. "Dat komt mede door uitspraken die de Raad van State heeft gedaan in een andere zaak die wij veel minder ernstig vinden dan wat hier aan de orde is." Dat gaat om een schadevergoeding van 500 euro die eerder dit jaar werd toegekend aan een patiënt van het Pieter Baan Centrum, nadat de gegevens van die persoon door de kliniek waren gedeeld met andere partijen.

De advocaat rekent daarom op zo'n 500 euro schadevergoeding per persoon per aangeklaagd bedrijf, waardoor de totale claim in de miljarden zou lopen. "Dat zijn flinke claims in totaal." De zaak wordt gesteund door een Engelse claimfunder, die de zaak bekostigt en in ruil daarvoor een deel van een eventuele schadevergoeding krijgt. "Dus wij hebben flink wat financiële middelen om op te treden tegen deze techreuzen."

Er loopt ook een massaclaim tegen Facebook vanwege privacyschendingen. Vorige maand bleek dat tienduizenden gebruikers zich hadden gemeld bij de Consumentenbond en de Data Privacy Stichting, die die rechtszaak hebben geïnitieerd.