Nog even geen monument voor Nederlandse krijgsgevangenen Nagasaki
De nabestaanden van een groep Nederlandse krijgsgevangenen hadden de atoomaanval op Nagasaki op een bijzondere manier willen herdenken vandaag. In de Japanse stad zou, 75 jaar na de atoombom, een monument worden onthuld. Vanwege de coronacrisis is dat uitgesteld tot 4 mei volgend jaar. Wel is vandaag het ontwerp gepresenteerd.
In de Tweede Wereldoorlog werden 150 Nederlanders tewerkgesteld op de Mitsubishi-scheepswerf in Nagasaki, samen met een aantal Britten en Australiërs. Ze waren zo'n 1800 meter verwijderd van de plek waar de bom afging. Bij de explosie werden vier krijgsgevangenen direct gedood door instortende gebouwen, anderen liepen zware brandwonden op. Nog eens vier krijgsgevangenen overleden enkele weken later aan hun verwondingen.
Onbeschrijfelijk
Achteraf beschreven overlevenden de verschrikkelijke gevolgen van de atoombom. "De lichtstraling duurde denk ik een minuut, het was net alsof er tien zonnen tegelijk schenen", herinnerde ex-krijgsgevangene Koos van Houten zich. "Mensen liepen met brandende kleding rond en sprongen in het kanaal. Anderen was de kleding van het lichaam gerukt. De toestand was onbeschrijfelijk."
Een andere Nederlander die het inferno overleefde, was Everhard Schouten. "Hij hoorde de vliegtuigen overkomen en zag op een gegeven moment dat er iets uit het vliegtuig gegooid werd", vertelt zijn zoon aan Omroep Gelderland. "Voordat hij het wist: een lichtflits en een enorme drukgolf. Op dat moment raakte hij bewusteloos. Toen hij weer bijkwam, zag hij dat heel Nagasaki verdwenen was."
Stichting Monument Nagasaki had vandaag het monument willen onthullen voor de krijgsgevangenen van het kamp Fukuoka 14b, vlak bij de plek waar de bom ontplofte. Dat is uitgesteld, maar de organisatie heeft wel een speciale website gelanceerd: fukuoka14b.org. Daarop staan verhalen over de mensen die in het kamp gevangen hebben gezeten en ook het ontwerp van het monument is er te vinden.
Op het monument is een kraanvogel afgebeeld, als symbool van vrede. Een klok staat voor het moment dat de atoombom viel op Nagasaki, om 11.02 uur. Voor het monument zijn de contouren van barakken van het kamp te zien.
