Onderzoekers van het Radboudumc in Nijmegen hebben een defect in de genetische code van een aantal coronapatiënten ontdekt dat verklaart waarom sommige jonge mensen ernstig ziek worden van het coronavirus. Ze hopen dat andere zwaar zieke jonge coronapatiënten beter behandeld kunnen worden met behulp van de nieuwe inzichten.
De onderzoekers kwamen de rol van het TLR7-gen op het spoor toen een arts van het Maastricht UMC+ opmerkte dat twee jonge broers ernstig ziek waren door covid-19 en aan de beademing moesten. Een van hen overleed aan de gevolgen van de ziekte, de ander herstelde. Dat jonge mensen zo ziek worden van corona is uitzonderlijk, de meeste hebben alleen milde klachten.
"In zo'n geval vraag je je meteen af of er genetische factoren meespelen", zegt geneticus Alexander Hoischen van het Radboudumc. "Dat twee broers zó ernstig ziek worden kan toeval zijn, maar het is ook mogelijk dat een aangeboren afwijking een rol heeft gespeeld."
Essentieel gen
Het onderzoeksteam bracht een deel van de genen van de broers in kaart en keek daarbij vooral naar de genen die een rol spelen in het afweersysteem. Al snel kwam een gen op het X-chromosoom in beeld: TLR7. Dat gen helpt bij het herkennen van ziekteverwekkers en het activeren van het afweersysteem. Bij de twee broers bleken enkele letters in de genetische code te ontbreken.
Het team concludeerde dat het gen TLR7 kennelijk essentieel is om het coronavirus te detecteren. Hoischen: "Het lijkt erop dat het virus gewoon zijn gang kan gaan omdat het immuunsysteem geen bericht krijgt dat het virus is binnengedrongen. Dat zou weleens de reden van het ernstige ziekteverloop kunnen zijn."
Mannen zijn extra gevoelig voor de fout in de genetische code. Vrouwen hebben met twee X-chromosomen ook twee exemplaren van het TLR7-gen. Omdat mannen er maar één hebben, is er geen tweede gen dat de rol van het defecte TLR7 kan overnemen zoals bij vrouwen.
Nog twee broers
Tijdens het onderzoek kregen de onderzoekers onverwacht te maken met nog twee ernstig zieke broers onder de 35 jaar die op de IC aan de beademing moesten. Zij herstelden van de ziekte. Ook bij hen bleek er iets mis te zijn met het TLR7-gen. "Ditmaal zagen we geen verlies van letters, maar een enkele schrijffout", zegt Hoischen. "Het effect is hetzelfde want ook deze broers maken te weinig werkzaam TLR7 aan."
Het team onderzocht ook wat het bewuste gen precies doet als het wordt geactiveerd. Het zorgt dan voor de productie van interferonen, speciale eiwitten die essentieel zijn bij de afweer tegen virusinfecties. Juist bij corona zijn die belangrijk, zegt Cas van der Made, arts in opleiding bij de afdeling interne geneeskunde. "Uit de literatuur weten we dat dit virus trucjes heeft om de productie van interferonen door afweercellen te verminderen."
Bij proeven bleek dat de afweercellen van patiënten zonder goed werkend TLR7 nauwelijks reageren en er nauwelijks extra interferonen werden aangemaakt. Het virus leek vrij spel te hebben.
De ontdekking van de onderzoekers van het Raboudumc kan helpen bij de behandeling van andere ernstig zieke coronapatiënten. Het stofje interferon kan aan patiënten gegeven worden als therapie. Momenteel wordt onderzocht of dat inderdaad helpt bij de behandeling.