Experts: 'Maak jongeren beter duidelijk waarom afstand houden moet'
Communicatie over het belang van coronaregels zoals 1,5 meter afstand houden moet veel beter. Dat zegt een aantal infectieziekten-experts tegen de NOS, van wie de meesten geregeld aanschuiven bij het OMT. Het is volgens hen vooral zaak om jongvolwassenen te bereiken. Onder twintigers zijn nu de meeste besmettingen.
"De communicatie moet veel beter", zegt Jan Kluytmans, hoofd infectiepreventie in het Amphia Ziekenhuis in Breda. "Ik heb dat vaker gezegd: je moet er niet van uitgaan dat als iets één keer gezegd is, dat je het dan niet meer hoeft te herhalen. Je moet blijven informeren. En niet alleen in het journaal. Er zijn ook mensen die dat niet kijken. Die moet je ook bereiken. Je moet de boodschap daar brengen waar je doelgroep hem oppikt."
"Waar ik betrokken ben", zegt Kluytmans, "spelen de extra besmettingen op feestjes en bijvoorbeeld op een wijnproeverij. Feestjes binnen en buiten, examenfeestjes, waar vooral jongeren rond de 20 jaar komen. In Zeeland weet ik in ieder geval van één groot feest. Ik vind het zorgelijk dat deze opleving zo snel optreedt na het versoepelen van de maatregelen op 1 juli."
Vasthouden aan regels
OMT-lid Ann Vossen, viroloog in het LUMC, gelooft ook in betere communicatie. "Dat het weer in het nieuws is zal ook wel helpen. Als uit bron- en contactonderzoek specifieke groepen tevoorschijn komen, dan moeten die aandacht krijgen, eventueel eerst lokaal of regionaal. Ik ben niet voor versoepelingen terugdraaien. We moeten vasthouden aan de regels."
Ook Heiman Wertheim, hoogleraar medische microbiologie in het Radboudumc, wil dat. "Afstand houden dus, thuisblijven als je ziek bent en bij klachten testen." Hij ziet natuurlijk ook dat jongeren elkaar weer steeds meer opzoeken.
"Begrijpelijk, de schooldiploma's zijn uitgereikt, er zijn feestjes. Ik weet niet precies hoe de communicatie over coronamaatregelen aankomt bij jongeren. Mijn kinderen volgen het nieuws", zegt Wertheim. "Maar gebruiken we de eigen media van jongeren zoals Instagram en YouTube wel voldoende? Misschien zouden influencers een rol kunnen spelen om jongeren op te roepen niet naar feestjes te gaan als ze klachten hebben en zich te laten testen."
Huur 100 studenten in die je door de stad laat lopen met een korset aan van anderhalve meter.
Wertheims collega hoogleraar Alex Friedrich in het UMCG denkt dat meer lokale en regionale communicatie nodig is over het belang van de coronamaatregelen. "Als premier Rutte op dinsdag iets zegt, kan dat op donderdag weer vergeten zijn. Die communicatie moet dicht bij de mensen gebeuren en concreet zijn."
"Je moet zoeken naar ludieke manieren om mensen enthousiast te maken voor afstand houden. Huur 100 studenten in die je door de stad laat lopen met een korset aan van anderhalve meter. Herinner mensen er op een speelse manier aan dat ze afstand moeten houden. Om te zorgen dat in het ziekenhuis mensen vaker hun handen gaan wassen, maken we daar een wedstrijdje van tussen afdelingen. Dat spelelement helpt beter dan een opgeheven vinger."
Hoogleraar Moleculaire epidemiologie van infectieziekten Marc Bonten zegt dat het slagen van de coronamaatregelen afhangt van of mensen hun eigen verantwoordelijkheid nemen. "Het is bijna onmogelijk om met handhaving af te dwingen dat mensen zich aan de regels houden. Als ze dat niet doen, dan moet de horeca maar weer dicht", zegt hij.
"Het is de vraag of we de jongeren bereiken. Ik praat me blaren op mijn tong in allerlei programma's, maar ik weet niet of die mensen die zich niet aan de regels houden daarnaar luisteren en kijken. Die vraag moeten we aan gedragswetenschappers voorleggen."
Geen paniek
Voorzitter Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care waarschuwt voor het zaaien van paniek. "Ik heb destijds na die demonstratie tegen racisme met al die mensen op de Dam mijn zorgen uitgesproken en er gebeurde niks. Daarop heb ik terecht kritiek gekregen."
Gommers vindt de stijging van het aantal besmettingen een goede wake-upcall. "Ik was vorige week in Zeeland en kwam daar in een winkel, keurig met pijlen en de hele rataplan, maar niemand hield zich eraan. Iedereen kwam heel dichtbij. Ik wist niet hoe snel ik buiten moest komen", zegt hij.
"Het is echt nog flink opletten want dit virus is, zeker in het buitenland, nog erg aanwezig. Vakantiegangers en andere reizigers brengen het mogelijk dus weer hiernaartoe. En het is hier hoe dan ook nog. Nu is iedereen weer even geschrokken. Dat is mooi, omdat we er minder over hoorden de laatste tijd via de media en mensen daardoor denken dat het soepeler kan."
Gommers denkt niet dat de toename een gevolg is van gebrek aan kennis. "Mensen pakken hun leven weer op. We moeten ook leven. Leven dus met dit virus. Iedereen is wel doordrongen van de feiten. Maar het is niet helder genoeg uitgelegd blijkbaar waarom je buiten 1,5 meter afstand moet houden en in een vliegtuig vanwege de goede ventilatie niet. Maak onderscheid tussen binnen en buiten. Mensen voelen aan dat die twee anders zijn. Als je dat goed uitlegt, houden mensen zich eerder aan de regels."