Irritaties onder leiders op EU-top nemen toe
De vermoeidheid en irritaties onder de leiders bij de Eurotop nemen toe. De Hongaarse premier Orbán vraagt zich hardop af waarom de Nederlandse premier Rutte hem haat. De Finnen gaan nu voorop in de strijd tegen subsidies die uit het nog op te richten herstelfonds moeten worden uitgekeerd. Finland en Zweden willen dat landen vooral geld kunnen lenen, dat moet worden terugbetaald.
Nederland is bereid om subsidies te geven als er maar in ruil daarvoor hervormingen in landen als Italië en Spanje worden doorgevoerd. Hervormingen die in beton gegoten moeten zijn, omdat de ervaringen uit het verleden niet al te goed zijn met beloftes die werden gedaan om te hervormen. Nederland wil daarom de hulp aan een land kunnen blokkeren, wat in Brussel de noodremprocedure wordt genoemd.
Overlegjes
Vooral de Italiaanse premier Conte vindt dat helemaal niks. Om te pogen de verschillen te overbruggen wordt er nu hard overlegd tussen Nederland en Italië. Maar Conte en Rutte en hun medewerkers zijn niet de enigen die met elkaar onderhandelen. De vier Visegradlanden (Polen, Hongarije, Tsjechië en Slowakije) spreken met voorzitter Michel over de Europese waarden op het gebied van de rechtsstaat.
Daarna verschijnen de zogenoemde 'zuinige' landen op het balkon bij Michel, waarna ook de Baltische Staten zich aansluiten. En zo is het een komen en gaan bij de voorzitter. Soms zichtbaar, soms ergens in kleine zaaltjes aan elke waarneming onttrokken.
12.00 uur, 17.30, 19.00 uur, nog later
Naar buiten toe probeert de woordvoerder van de Europese Raad de moed erin te houden door elke keer te zeggen dat de plenaire vergadering op een bepaalde tijd gaat beginnen. Maar het aanvangstijdstip verschuift van het middaguur naar niet voor half zes, richting zeven uur en dan wordt erbij gezegd voor het diner. Dus nog geen echte vergadering, zeggen waarnemers. Uiteindelijk gingen de regeringsleiders tegen half acht aan tafel.
Als ze aan tafel gaan zitten, zijn er grofweg vier mogelijkheden. Er is een akkoord en dat moet dan officieel worden vastgesteld in de vergaderzaal; het mislukt en ook dat moeten ze nog even tegen elkaar zeggen; of ze besluiten dat verder praten nu geen zin heeft en er wordt een nieuwe datum voor een top vastgesteld. Maar het kan ook dat er nog hoop is dat uiteindelijk met verder praten toch een akkoord kan worden bereikt en dan wordt het heel laat zondag, misschien wel maandagmorgen.
Hoe sterk is as Parijs-Berlijn?
Maar na drie dagen onderhandelen is langzamerhand het punt bereikt waarop de leiders niet meer terug kunnen. Geen akkoord zou een blamage betekenen voor niet alleen de Europese Unie, maar vooral voor de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Ze hebben de afgelopen maanden alles in de strijd gegooid om de 27 landen op één lijn te brengen. Het zou betekenen dat de macht van de as Parijs-Berlijn, die in het verleden altijd voor oplossingen zorgde, afgenomen is.
Nederland heeft de tijd, zegt premier Rutte. Maar in Zuid-Europa wordt met zorg gekeken naar de markten en hopen ze maar dat het rustig blijft en de rentes niet verder zullen oplopen. Maar goed, die gaan pas op maandagochtend open.
Ondertussen heeft Christine Lagarde, de topvrouw van de Europese Centrale Bank, laten weten dat de Europese leiders de tijd moeten nemen. "Beter een goede ambitieuze deal dan een slechte", laat ze weten.
Voor aanvang van de top, afgelopen vrijdag, legden we in deze video uit waar nou precies de knelpunten zitten voor het herstelfonds:
