EU-leiders bespreken compromis, maar akkoord nog ver weg
Nederland mag een groter deel van de douanerechten zelf houden. Dat voorstel is onderdeel van het compromis waarover Europese leiders nu in overleg zijn en waarmee Nederland enigszins wordt tegemoetgekomen. Volgens betrokkenen is de sfeer beter dan vannacht, maar een akkoord is nog ver weg.
Het douanevoorstel is voor Nederland van groot belang. Door de ligging met onze vele havens worden veel goederen via met name Rotterdam getransporteerd naar andere plekken in de Europese Unie. De Nederlandse douane int invoerrechten en moet een deel daarvan afstaan aan Brussel.
In de voorstellen voor de nieuwe begroting wilde de Europese Commissie dat Nederland meer van dat geld zou afstaan. Volgens het kabinet was dat niet acceptabel, omdat het het beschouwt als Nederlands geld. Ook is het volgens het kabinet de verdienste van Nederland dat schepen kiezen voor havens in ons land en niet doorvaren naar bijvoorbeeld Hamburg of Bremen.
Bij eerdere voorstellen mocht Nederland slechts 10 procent van al het geld (het gaat over drie miljard euro) zelf houden, maar dat is opgelopen naar 15 procent en in het huidige voorstel van Michel naar 20 procent. Dat komt overigens overeen met het bedrag dat Nederland tijdens de vorige begroting in de eigen schatkist mocht laten rollen.
Zuinige landen
In het onderhandelingsvoorstel van Michel, dat vannacht is gemaakt, gaan de kortingen op de begrotingen voor de zogenoemde 'zuinige' landen ook omhoog. Vooral Oostenrijk, Denemarken en Zweden krijgen een hogere korting. Die van Nederland komt uit op ongeveer 1,5 miljard euro.
Hoewel het stappen in de goede richting zijn, is Nederland volgens diplomaten nog niet tevreden. Uit eerste berekeningen blijkt namelijk dat er een gat zit tussen de wensen van het kabinet en het plan van Michel van ongeveer 500 miljoen euro. Nederland wil dat ofwel het totaalbedrag van de begroting verder daalt ofwel dat de korting voor ons land omhooggaat.
In het plan staan ook nieuwe voorstellen over het corona-herstelfonds. Het belangrijkste punt voor Nederland, namelijk zeggenschap over de besteding van het geld, wil Michel regelen via een speciale procedure. De controle wordt verricht door de Europese Commissie en als een land bezwaren heeft kan het de vinger opsteken, zodat de ministers van Financiën of de regeringsleiders zich erover kunnen buigen.
Portugal, Spanje, Tsjechië
In het voorstel staat verder dat een aantal landen meer geld krijgt. Zo zou Portugal ongeveer 25 miljard euro voor de regionale ontwikkeling krijgen en Spanje 100 miljard extra voor het platteland. Ook Tsjechië, dat gisteren bezwaar maakte tegen de verdeling van het geld, zou meer geld ontvangen.
De regeringsleiders onderhandelen nu over de voorstellen, maar diplomaten waarschuwen: het zijn slechts voorstellen en tussenstanden. "Er komt een zware bergetappe aan, we zijn aan de voet van de eerste col, maar de hoogste toppen moeten we nog beklimmen."
Onze correspondenten leggen in deze video uit waar de knelpunten liggen:
