Coronafeiten en fabels, anderhalve meter, knuffelen en veilig op vakantie
Is het veilig als ik mijn dochter vasthoud met een mondmasker? En wat is het bewijs dat anderhalve meter afstand houden werkt? Deze en veel meer vragen over het coronavirus kwamen aan bod in Het coronavirus: feiten en fabels; een extra NOS-programma dat vanavond voor de vijfde keer werd uitgezonden. Presentatoren Winfried Baijens en Saïda Maggé legden de belangrijkste vragen voor experts in de studio.
De meest gestelde vraag ging over de anderhalve meter afstand, die nog altijd gehanteerd wordt. Waarom wordt daar zo sterk aan vastgehouden, ook buiten?
Veel landen hanteren verschillende regels. Er is geen hele strikte streep te trekken, zegt Ann Vossen, viroloog en vast lid van het Outbreak Management Team. Het is gebaseerd op hoe ver de grote druppels van een persoon neervallen. Anderhalve meter is geen gekke maat om de afstand te hanteren, zegt Vossen. Ze geeft ook aan dat het misschien een beetje ruim is in verhouding tot andere landen. "Het is een veilige marge. Dit hanteren we in de gezondheidszorg."
Dan waren er nog vragen over tegenstrijdige regels. Buiten vinden veel minder besmettingen plaats, is de gedachte. Waarom moet daar dan toch anderhalve meter afstand gehouden worden?
Er zijn nu sowieso weinig besmettingen, ook binnen. Maar dat er geen besmettingen buiten plaatsvinden is niet waar, zegt Vossen. Als je langer met iemand praat kun je bijvoorbeeld zomaar het virus krijgen. De viroloog gaat er, samen met het OMT, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Maurice de Hond nog altijd vanuit dat de grootste verspreiding onder de bevolking plaatsvindt door grote druppels. "Maar er zijn ook situaties waarbij je besmet kunt raken door kleine druppeltjes."
Er kwamen veel vragen binnen over elkaar aanraken. Opa's en oma's vragen zich bijvoorbeeld af: mag ik mijn kleinkinderen knuffelen?
In veel gevallen wel, zeggen de experts in de studio. Bij vitale ouderen kan dat gewoon als er geen klachten zijn, maar voor wie te maken heeft met onderliggend lijden is het oppassen geblazen. In dat geval is het beter om geen risico te nemen. Bij klachten is het beter om in alle gevallen uit de buurt van kleinkinderen te blijven.
In hoeverre zijn jongeren nou besmettelijk?
De term jongeren is een breed begrip, zegt Vossen. Dat moet je in kleinere groepen opsplitsen. Jonge kinderen tot 4 jaar oud hebben over het algemeen weinig klachten. Ze lijken ook geen belangrijke rol in de verspreiding te spelen. Tot 18 jaar oud zijn er nauwelijks ziekenhuisopnames, maar dat is anders bij volwassenen.
Hoe kan ik nu veilig op vakantie?
Als de overheid zegt dat het een 'oranje gebied' is, is het land alleen geschikt voor noodzakelijke reizen, zegt Irmgard Vluggen van de ANWB. "Ga dat dan niet opzoeken. Er zijn genoeg andere vakantielanden." Als je in het buitenland op de camping staat gelden de zelfde adviezen als in Nederland: goed de handen wassen, "en verder geen bijzondere dingen", zegt viroloog Vossen.
Als je kosten maakt door een uitbraak in de vakantieregio zijn die voor de reiziger. Alleen als je corona hebt en gerepatrieerd moet worden vergoed de reisverzekering de kosten. Meer weten over je reis? Check de Reiswijzer van de ANWB.
Welke voorbereidingen worden er getroffen zodat we niet weer in een lockdown terechtkomen?
Alle maatregelen die nu getroffen worden zijn belangrijk voor het najaar, zegt Sjaak de Gouw van de GGD. Dat begint al bij de metingen in het rioolwater die nu gedaan worden. Zo weten we straks sneller en beter waar het virus zich bevindt, en hoe het zich verspreidt. Dan zullen we vermoedelijk alleen regionaal "brandjes uittrappen", denkt De Gouw.
Bekijk de hele uitzending terug via YouTube: