Geen excuses voor slavernijverleden, wel herdenkingsjaar in 2023
Er komen nu geen excuses voor het slavernijverleden van Nederland. Dat was de boodschap van premier Rutte in een Tweede Kamer-debat over racisme en discriminatie. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie hadden daarvoor gepleit.
Maar de premier ging er niet in mee, omdat het volgens hem zou kunnen polariseren. "Het is geen raar verzoek. Maar de vraag is of je mensen die vandaag leven verantwoordelijk kunt houden voor het verleden. Dat kunnen anderen weer als pijnlijk ervaren." Overigens leek er ook geen Kamermeerderheid voor excuses te zijn.
Wat er wel gaat komen is een herdenkingsjaar in 2023. D66 en GroenLinks hadden daarom gevraagd en Rutte noemde het een goed idee. In 2023 is het 150 jaar geleden dat slaven echt vrij werden, nadat de slavernij in Nederland tien jaar eerder, in 1863, formeel was afgeschaft.
Nederland gaat nu geen excuses aanbieden voor het slavernijverleden, zei de premier:
Aan het begin van zijn bijdrage ging premier Rutte in op racisme en discriminatie in Nederland. Volgens hem is het hier geen Amerika wat betreft racistisch geweld. "Maar ook hier maakt het uit welke kleur je hebt. Het is onder ons." De discussie over racisme laaide de afgelopen tijd op na de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd. Die kwam om het leven door politiegeweld.
Rutte stelde dat er recht gedaan moet worden aan een grote groep mensen. "Het gaat om begrip en empathie", zei de premier. "Tegelijkertijd moeten we oppassen dat we niet mensen wegzetten als racist, die dat helemaal niet zijn of willen zijn."
Op dat laatste haakte PVV-leider Wilders aan. "Doe nou niet net alsof er een groot probleem is":
Het eerste deel van het debat, waar alleen Kamerleden aan het woord kwamen, was grotendeels een aaneenschakeling van botsingen. Denk-Leider Azarkan werd aangepakt door verschillende collega's vanwege video's die zijn partij jaren geleden maakte. Kamerleden met een migratie-achtergrond werden daarin aangesproken op hun stemgedrag over multiculturele kwesties.
PvdA-leider Asscher zei dat Denk Kamerleden "in de verdachtenhoek" heeft gezet. Marijnissen van de SP eiste excuses, waarop Azarkan haar een "een beschonken komkommer" noemde. Hij stelde dat de politici en leden van Denk als geen ander weten hoe het is om gediscrimineerd te worden.
Na Marijnissen nam Segers het over. "U slaat wild om u heen", zei de ChristenUnie-leider:
Ook tussen PVV-leider Wilders en Klaver van GroenLinks knetterde het flink. Waar de eerste stelde dat discriminatie en racisme relatief weinig voorkomen in Nederland, zei de tweede: "Hoe komt het dan dat de Tweede Kamer zo wit is, dat de media zo wit zijn, dat de raden van bestuur zo weinig divers zijn?"
In zijn reactie haalde Wilders een herinnering aan toen hij ging flyeren en er "zwarte of gekleurde mensen, ik weet niet meer wat het juiste woord is" naar hem toekwamen en hun sympathie aan hem en de PVV betuigden. "En toen keek ik 's middags naar het nieuws over het partijcongres van GroenLinks. Ik heb nog nooit zo'n roomboterblanke partijbijeenkomst gezien. En u maakt mij nu verwijten?"
Ook bakkeleiden de twee over het meten met twee maten als het om demonstraties gaat:
Aan het eind erkende CDA-fractievoorzitter Heerma dat mensen zorgen kunnen hebben als ze naar de beelden kijken van het debat. "De weerslag gaat vooral over aanvallen en ruzies. Maar als je naar de inhoud kijkt, zie je ook de verbanden tussen partijen. Laten we dat vasthouden."
