Spanning rond Westelijke Jordaanoever, gaat Israël Palestijns gebied annexeren?
Israëliërs en Palestijnen hebben de afgelopen weken met hoop en vrees uitgekeken naar morgen. Want vanaf 1 juli mag de Israëlische premier Benjamin Netanyahu volgens het regeerakkoord beginnen met de annexatie van delen van de bezette Westelijke Jordaanoever. Het is een omstreden plan, dat grote gevolgen kan hebben.
Om beter te begrijpen waar het om draait, laten we je in deze video zien wat er de laatste decennia op de Westelijke Jordaanoever is gebeurd:
Met de beloofde annexatie zien veel rechtse Israëliërs een droom uitkomen. "Dit hadden we tientallen jaren geleden al moeten doen", zegt kolonist Josh Hasten, woordvoerder namens een cluster nederzettingen in de buurt van Jeruzalem. "Ik moet nu nog toestemming vragen aan het leger als ik iets wil bouwen, al is het een pergola. Straks gelden voor mij precies dezelfde regels als voor andere Israëliërs."
Toch is het nog niet duidelijk wat er vanaf morgen precies gaat gebeuren. Netanyahu beloofde het afgelopen jaar herhaaldelijk om zowel de Israëlische nederzettingen als ook de vruchtbare Jordaanvallei in te lijven. In totaal gaat het daarbij om 30 procent van de bezette Westoever. En volgens het regeerakkoord dat hij vorige maand sloot met zijn voormalig rivaal Benny Gantz, mag hij vanaf morgen stappen zetten om die belofte in te lossen.
Maar vandaag zei Netanyahu dat hij de komende dagen nog met de Amerikaanse regering overlegt over de precieze plannen. Amerikaanse steun is voor de premier een voorwaarde. En nu de sterk pro-Israëlische Donald Trump nog in het Witte Huis zit, lijkt deze zomer het aangewezen moment om gebied te annexeren. Mocht Trump in november de verkiezingen verliezen, dan wordt dat onder een Democratische president een stuk moeilijker.
Voorstel van Trump
Eerder dit jaar presenteerde Trump nog een vredesvoorstel waarin Israël inderdaad grote delen van bezet Palestijns gebied mag toevoegen aan zijn grondgebied, in ruil voor enige compensatie voor de Palestijnen.
Palestijnse leiders verwezen het plan linea recta naar de prullenbak. Als reactie op de annexatieplannen dreigt de Palestijnse regering nu iedere samenwerking met Israël te beëindigen. Hamas noemde annexatie zelfs "een oorlogsverklaring". Die militante groepering heeft de macht in de Gazastrook, een ander Palestijns gebied, en wordt door Israël en het Westen gezien als een terroristische organisatie.
Ook in de rest van de wereld is de weerstand groot. Zowel de Europese Unie, de Arabische landen als ook Rusland en China spraken zich uit tegen de Israëlische plannen. En ook de secretaris-generaal van de Verenigde Naties veroordeelde de geplande annexatie als "een zeer ernstige schending van het internationaal recht".
Een van de felste reacties kwam uit Jordanië, een van de twee Arabische landen die een vredesverdrag met Israël hebben. Koning Abdullah waarschuwde voor een "enorm conflict" als Netanyahu zijn plannen zou doorzetten.
1 juli 'niet heilig'
Ook in Israël is er verdeeldheid over het onderwerp, zelfs binnen de regering. Vicepremier Benny Gantz noemde 1 juli deze week "geen heilige datum". Volgens hem is de strijd tegen het coronavirus op het moment belangrijker. En ook de Amerikanen hebben vooralsnog niet het doorslaggevende groene licht gegeven.
Toch houdt Netanyahu vooralsnog vast aan zijn belofte. Hij zegt de komende dagen te blijven werken aan de annexatieplannen. Hoewel uitstel voor de hand ligt, zijn de plannen dus nog niet van tafel. En dus zal het onderwerp de agenda de komende tijd nog wel blijven beheersen.
