Oud-coureur en paralympisch kampioen Zanardi (53) vecht voor zijn leven
Als iemand het maximale uit zijn loopbaan heeft gehaald, dan is het wel Alessandro Zanardi. In de Formule 1 wordt hij gezien als misschien wel de meest inspirerende persoon aller tijden. Een groot kampioen. En dat zonder zelf ooit een grand prix te winnen.
Zanardi (53) verloor in 2001 zijn beide onderbenen na een zware crash op de Lausitzring in Duitsland. Hij gaf niet op en werd een van de succesvolste handbikers van zijn tijd. Vier gouden paralympische medailles en twaalf wereldtitels getuigen daarvan.
Vrijdag was Zanardi opnieuw betrokken bij een zwaar ongeluk. In de buurt van de Toscaanse stad Pienza kwam hij in botsing met een vrachtwagen en liep daarbij ernstige verwondingen op aan zijn hoofd.
Na een operatie van drie uur in het ziekenhuis van Siena, vecht Zanardi op dit moment voor zijn leven.
"Jij hebt nooit opgegeven en met je buitengewone krachten ben je duizenden obstakels te boven gekomen", reageerde de Italiaanse premier Guiseppe Conte op Twitter. "Kom op, Alex Zanardi, geef niet op. Heel Italië vecht met je mee."
Wegbereider van Verstappen
Ooit was 'Alex' Zanardi een veelbelovend talent in de Formule 1. Maar ook iemand van de verkeerde keuzes. Zo vertrok hij in 1993 als testrijder bij Benetton, waardoor Jos Verstappen het seizoen daarop kon debuteren en in de schaduw van kampioen Michael Schumacher twee keer het podium haalde.
Zanardi pakte in zijn hele loopbaan maar één schamel puntje, dankzij een zesde plaats in Brazilië. "Altijd makkelijk om je achteraf af te vragen waarom je iets gedaan hebt", blikte hij twee dagen geleden nog terug op die periode.
Inderdaad, nog maar twee dagen geleden. Gezond en wel. Toen was hij te gast in Beyond the Grid, een podcast van de officiële organisatie van de Formule 1. Hij nam zijn veelbewogen loopbaan nog eens door in een gesprek van bijna twee uur.
Met al zijn verhalen zijn overigens ook wel een paar dagen te vullen.
Zware crash
Zanardi koos voor het team van Lotus, waar hij vooral de aandacht trok met een zware crash op het circuit van Spa-Francorchamps. Tijdens de vrije training knalde hij keihard de vangrail in, al had hij nog geluk dat collega Ayrton Senna hem daarna op een haar miste.
Een uitstapje naar het toenmalige CART-kampioenschap in de Verenigde Staten deed hem goed. Daar reed hij veel gecontroleerder, met twee kampioenschappen tot gevolg. "Ik werd met de loop der jaren wijzer, ik realiseerde me wat me te doen stond om wedstrijden te winnen."
Bij Williams dwong Zanardi een herkansing af in de Formule 1, maar die liep uit op een sof. In de Amerikaanse Indycar was altijd wel een stoeltje beschikbaar en dus keerde hij terug in de CART-series.
Een zwaar ongeluk in de Indycar zette zijn leven op zijn kop. Na een crash op de Duitse Lausitzring verloor hij in 2001 zijn benen.
"Ik zie de periode daarna niet als mijn nieuwe leven. Ik was nog steeds aan het timmeren aan dezelfde carrière, maar natuurlijk wel op een heel ander niveau", zei hij over die omslag en de zware revalidatie die hij moest ondergaan.
Zanardi keerde terug op het circuit, BMW ontwikkelde zelfs een speciale auto. Na elke dreun krabbelde hij weer op. Opgeven was geen optie, een nieuwe situatie bood weer andere kansen.
Goud
Zo verlegde de topsporter Zanardi zijn ambitie naar het handbiken, waarmee hij zowel in 2012 als 2016 tweemaal goud veroverde op de Paralympische Spelen. Dit jaar wilde hij zijn titel verdedigen, maar de coronacrisis gooide het voortraject al overhoop.
"Negatieve punten zijn er al genoeg in deze moeilijke tijd. Je moet je concentreren op het positieve. Ik denk dat ik altijd al heb laten zien dat ik goed kan omgaan met tegenslagen", reageerde Zanardi, die volop bleef trainen. "Hopelijk kan ik volgend jaar nog meedoen."
Maar vrijdag ging het weer eens mis, toen hij na een wegwedstrijd met zijn handbike in botsing kwam met een vrachtwagen. Daarbij liep hij hersenletsel op.
Zanardi verloor als dertienjarige zijn zus Cristina na een verkeersongeval. Na een operatie van drie uur ligt hij nu zelf in kritieke toestand op de intensive care, vechtend voor zijn leven.
Maar opgeven doet Zanardi nooit, ook al liet hij doorschemeren dat zelfs voor hem de jaren gaan tellen. Hij spreekt van hondenjaren. "Dat betekent dat elk jaar op dit moment aanvoelt als een aanslag van zeven jaar op mijn lijf."
Hij omschrijft zichzelf als iemand die altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen blijft. Alles wat hij al heeft mogen meemaken, ziet Zanardi als een geschenk.
"Ik droomde er vroeger altijd van om tweede te worden, omdat de eerste plaats me te hoog gegrepen leek", vertelde hij over zijn bescheiden raceambities in zijn jonge jaren.
Er volgde een wonderlijk avontuur, dat meer impact zou hebben dan hij zelf ooit had durven voorspellen. En met spanning die zo nu en dan de hele sportwereld even in de greep houdt.
