Hongkongse activist Joshua Wong: 'Nieuwe veiligheidswet maakt critici monddood'
Wetten wegstemmen doen ze niet in het Chinese parlement. Maar over de nationale veiligheidswet voor Hongkong waren de afgevaardigden van het Volkscongres wel erg eensgezind: 2878 stemmen voor, 1 stem tegen. Activist Joshua Wong maakt zich grote zorgen over de toekomst van Hongkong.
"De implementatie van deze wet betekent het einde van een land, twee systemen", stelt activist Joshua Wong in een gesprek met de NOS. Bij de teruggave van Hongkong door de Britten in 1997 is afgesproken dat de stad de eerste 50 jaar haar vrijheden, en hoge mate van autonomie zou behouden. "Dat principe is dood", meent de uitgesproken Wong.
Massaal protest
In de afspraken stond wel dat Hongkong een veiligheidswet zou aannemen, maar dat het die zelf door het lokale parlement mocht loodsen. In 2003 werd daartoe een eerste poging gedaan. Die mislukte: toenmalig leider Tung Chee-hwa zag zich gedwongen het voorstel in te trekken, nadat honderdduizenden Hongkongers de straat op gingen om tegen de wet te protesteren. China achtte de kans klein dat Hongkong nu wel kon leveren, en besloot zelf de regie over te nemen.
Het zou geen verrassing zijn als ik weer in de gevangenis beland.
"Onder deze wet kan alles worden uitgelegd als omverwerping van de staat", zegt Wong. Hij groeide in 2014 uit tot één van de gezichten van de paraplubeweging: een breed gedragen protest voor meer democratie. Meermaals belandde hij in de gevangenis, onder meer voor verstoring van de openbare orde.
"Het zou geen verrassing zijn als dat weer zou gebeuren, en misschien dan op het Chinese vasteland", zegt Wong. "Als je na invoering van deze wet Xi Jinping oproept op te stappen of kritiek hebt op de partijtop, kun je vijf, tien, tot wel twintig jaar cel krijgen."
Wet als noodzakelijk kwaad
De wet is nog niet af: het Volkscongres, door cynici ook wel China's afstempelparlement genoemd, heeft de opdracht gegeven aan een speciale commissie die de wet verder moet uitwerken. Mogelijk kiest Peking voor een route waarin het Hongkong de wet alsnog zelf laat ratificeren, maar vooralsnog wordt het Hongkongse parlement dus gepasseerd.
Het geduld van Peking is op: het ziet de wet als noodzakelijk kwaad om de controle op de stad na maanden van soms gewelddadige protesten te heroveren. "De wet zal niet alleen dissidenten, maar ook journalisten, niet-gouvernementele organisaties en religieuze groeperingen monddood maken", waarschuwt Wong. "Dit ingrijpen maakt Hongkong tot een nieuw Xinjiang, of Tibet."
Sancties
De VS kwam deze week met sancties tegen ambtenaren die als verantwoordelijk worden gezien voor de repressie van Oeigoeren en andere moslimminderheden in China. Voor Hongkong dreigt datzelfde scenario, nu de stad door de Verenigde Staten niet langer wordt beschouwd als autonoom van de Volksrepubliek. Wong hoopt dat de Europese Unie dat voorbeeld volgt, als de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU vrijdag digitaal bij elkaar komen.
In de tussentijd roept hij zijn mede-Hongkongers op vooral moed te houden. "We zullen de straat optrekken, mensen blijven mobiliseren, maar de verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij de Hongkongers. Als de wereld nu geen actie onderneemt, zal dat leiden tot verdere erosie van de beperkte autonomie die we nog hebben."
Zondag gingen nog duizenden mensen de straat op om te betogen tegen de veiligheidswet: