ECB: crisismaatregelen voorkwamen financiële meltdown
De crisismaatregelen van de centrale banken en overheden aan het begin van de corona-pandemie hebben een financiële meltdown voorkomen. Dat zegt vice-president van de Europese Centrale bank (ECB) Luis de Guindos bij de presentatie van het halfjaarlijkse rapport over de financiële stabiliteit in de eurozone. "Maar er is meer nodig om het financiële systeem ook op de middellange termijn te blijven steunen."
Kort nadat de coronacrisis uitbrak, kwamen landen met astronomische steunmaatregelen om de economie op gang te houden en massaontslagen te voorkomen. De ECB besloot om met een speciaal 'pandemie-opkoopprogramma' nog eens tientallen miljarden per week in de economie te pompen. Banken krijgen daarnaast ultragoedkope leningen en de kapitaaleisen voor de banken zijn versoepeld waardoor ze 140 miljard euro meer tot hun beschikking kregen.
Grimmig
Toch verwacht de ECB dat de banken in Europa door de grimmige economische vooruitzichten flinke verliezen tegemoet kunnen zien. Bankleningen aan huishoudens zijn in de maand maart fors omlaag gegaan. Het aantal nieuw verstrekte hypotheken daalde zelfs met 80 procent vergeleken met een jaar eerder. Voor een deel komt dat wellicht omdat banken druk waren om bedrijven te helpen die in financiële nood kwamen, schrijft de ECB. Europese bedrijven leenden in diezelfde maand zo'n 120 miljard euro.
Omdat de winstgevendheid van banken door de crisis verder onder druk komt te staan, verwacht de ECB dat banken vaker negatieve rente zullen rekenen aan particuliere spaarders en bedrijven.
Schulden overheden exploderen
De ECB maakt zich ook zorgen over de toename van de overheidsschulden. Voor kwetsbare landen wordt het hierdoor veel duurder en moeilijker om hun schuld te financieren. De hoge schulden kunnen tot een nieuwe schuldencrisis leiden, waarschuwt de ECB. De Europese Commissie heeft aan het begin van de crisis de regels versoepeld, zodat landen niet meer vastzitten aan een maximaal begrotingstekort van 3 procent en een overheidsschuld van maximaal 60 procent van de omvang van de economie.
Dat was niet voor niets, zo blijkt. In de prognose van de ECB schiet de Italiaanse schuld naar 160 procent van het BBP. Het begrotingstekort in Italië komt volgend jaar boven de 11 procent uit. Ook Nederland had zich niet aan die oude regels kunnen houden met een schuld volgend jaar van ruim 60 procent en een tekort van boven de 6 procent.
