Veel jonge Surinaamse kiezers geloven niet meer in de NDP van Bouterse

• Aniete Coelingh

  Buitenlandredacteur

Maandag kiezen de Surinamers een nieuw parlement. Dat doen ze op een aangepaste manier vanwege de coronacrisis. De aanloop naar die verkiezingen en de campagne verliep chaotisch, en dat kwam niet alleen door de crisismaatregelen.

Een resolutie met maatregelen die president Desi Bouterse de afgelopen dagen aankondigde om de verkiezingen veilig te laten verlopen, leidde tot felle kritiek van politieke partijen en de voorzitter van het Onafhankelijk Kiesbureau. Op basis van die resolutie zou de voorzitter van elk stembureau zelf kunnen besluiten om te stoppen met het tellen van de stemmen in verband met de coronamaatregelen. Volgens critici is dat in strijd met de wet.

Geen vertrouwen

Inmiddels heeft de regering dat deel van de resolutie aangepast, maar de onrust draagt niet bij aan het vertrouwen van de kiezers in een eerlijke stembusgang, zo blijkt uit de recente opiniepeiling van Instituut IDOS.

De grote vraag is of de Nationale Democratische Partij (NDP) van Desi Bouterse een meerderheid houdt in het parlement, en daarmee de huidige president opnieuw kan kiezen. Op dit moment bezet de NDP 26 van de 51 zetels in de Nationale Assemblee.

Volgens de laatste opiniepeiling stevent de partij af op een flinke verkiezingsnederlaag en wint vooral de Vooruitstrevende Hervormings Partij (VHP) van oppositieleider Chan Santokhi veel stemmen. Opiniepeiler IDOS verwacht dat de NDP niet meer dan zeventien zetels zal halen. Ruim 40 procent van de kiezers twijfelt nog altijd.

Bij gebrek aan de traditionele bijeenkomsten, waar partijprominenten aanhangers toespreken in een feestelijke sfeer met muziek, gehuld in de kleuren van de partij, richten de partijen zich nu vooral op de sociale media. Vanuit de partijen met een grotere partijkas, zoals de NDP en de VHP, verschenen de afgelopen weken gelikte promotievideo's.

Niet zonder reden, want via sociale media is er voor de partijen veel te winnen. Van de bijna 400.000 Surinamers die maandag mogen stemmen, is een derde jonger dan 33 jaar. Ruim de helft van de stemmers is niet ouder dan 41.

Met dit soort promotievideo's wil de VHP jongeren bereiken:

Bij de vorige twee verkiezingen was het vooral Bouterse's NDP die de jonge Surinamers wist aan te spreken, onder meer omdat de partij als een van de weinigen een multi-etnisch karakter had. Inmiddels zijn ook de andere partijen diverser geworden, zoals de VHP, voorheen een Hindostaanse partij.

Protesterende jongeren

Het waren ook vaak de jongeren die de afgelopen jaren het initiatief namen om te protesteren tegen het beleid van Bouterse. Dat deden ze vooral sinds het economisch slechter ging met het land. Veel jonge Surinamers zien hun toekomst somber in door de torenhoge inflatie en de miljardenleningen die de regering Bouterse de afgelopen jaren afsloot bij buitenlandse financiers.

Ook het verdwijnen van 100 miljoen Amerikaanse dollar aan kasreserve bij de Centrale Bank van Suriname leidde tot veel woede. Op Facebook verschenen de afgelopen dagen allerlei video's van individuele jongeren die oproepen om maandag op een andere partij te stemmen.

Toch is er nog altijd een vaste groep aanhangers die Bouterse blijft steunen. Voor een deel is die steun te danken aan het uitdelen van banen, voedselpakketten en grote infrastructurele projecten die de afgelopen weken werden opgeleverd. Zijn eigen aanhang reageerde er enthousiast op, maar veel Surinamers zien het vooral als een manier om stemmen te werven. Zij verwijzen naar eerdere, niet waargemaakte beloftes van Bouterse.

Tegelijkertijd leeft de vraag hoe de andere politieke partijen Suriname uit het economische dal willen trekken, mochten zij gaan regeren. BINI, een Burgerinitiatief voor Participatie en Goed Bestuur, nam alle partijprogramma's onder de loep en constateerde dat vrijwel geen enkele partij goed onderbouwt hoe ze economische stabiliteit wil bereiken. Ook een onderbouwing met cijfers ontbreekt.

Decembermoorden

Er staat voor Bouterse bij deze verkiezingen veel op het spel. Het hoger beroep tegen zijn veroordeling van 20 jaar voor de decembermoorden van 1982 loopt nog. De vraag is wat er gebeurt met zijn veroordeling als Bouterse geen president meer is.