Grote hoeveelheid schuim bracht ervaren surfers Scheveningen in problemen

De verslagenheid in de surfwereld is groot. "Ik voel me intens verdrietig'', zegt Tobias van Tellingen, die het weer in kaart brengt voor duizenden surfliefhebbers in Nederland. Gisteren raakten surfers in Scheveningen in de problemen, waardoor vijf mensen zijn overleden.

Veel is nog onduidelijk over het ongeval. De slachtoffers zouden zijn gaan bodysurfen in het water. Dat is een surfsport waarbij je zonder surfplank in het water ligt. Vast staat wel dat de slachtoffers geen onervaren sporters waren. "Dit waren echte waterratten, ze hadden alle papieren'', zegt Niek Taat, mede-eigenaar van een surfschool op het Scheveningse strand.

Verslaggever Tanja Braun was vanochtend op het strand tijdens de zoekactie naar de slachtoffers:

Volgens Taat lag er gisteren ontzettend veel schuim op het strand. Ook waaide het hard. "Op zich is dat wel te doen, dat hebben we hier wel vaker. Maar zoveel schuim als er lag heb ik nog nooit gezien."

Gewaarschuwd

Ook golvenkenner Tobias van Tellingen noemt het vele schuim op het strand. Maar dat was volgens hem niet de eens de gevaarlijkste factor. "Ik waarschuw altijd dat je met deze wind niet in het water moet gaan daar'' zegt hij. Volgens hem waarschuwden de slachtoffers daar zelf ook altijd voor. Ze zouden het water ingegaan zijn om te trainen, om juist anderen te kunnen redden die niet afweten van deze waarschuwingen. "Niet iedereen neemt surfles, of leest mijn weerberichten", zegt Van Tellingen. Hij is eigenaar van de website surfweer.nl en voorziet daarmee duizenden surfsporters in Nederland van weeradvies.

De kenner legt uit dat als de wind parallel aan de kust waait, het levensgevaarlijk is om het water in te gaan. "Dan komt de wind dus niet recht uit zee, maar blaast van noord naar zuid over het het water en het strand." Volgens Van Tellingen heeft dat tot gevolg dat het water bij een havenhoofd niet meer verder kan en de stroming dan richting zee komt te staan. "Als je daar te dicht bij in de buurt komt, dan ga je zelf ook de zee op."

Volgens hem gaat het vele keren per jaar toch mis als surfers het water ingaan bij een zogeheten 'muistroming'. "Dat mensen de zee op drijven, gebeurde vorige maand nog. We waarschuwen er heel vaak voor. Maar het kan de beste surfers overkomen."

Het was in heel Nederland sowieso onstuimig weer. "Maar prima te doen, helemaal toen 's avonds de wind afnam", zegt de golvenkenner. Volgens hem was het in Scheveningen gevaarlijk, maar kon er op andere plekken prima worden gesurft. Er lagen dan ook duizend tot tweeduizend surfers in het water. "Zelf ben ik gaan surfen in IJmuiden, daar was het veilig." In Scheveningen zou, behalve door de groep die in moeilijkheden kwam, bijna niemand zijn gaan surfen.

Topsporters

Van Tellingen zegt dat de slachtoffers zeer ervaren surfers waren. "Zij hoorden tot de meest professionele mensen van Nederland, topsporters." De surfers gaven zelf ook surfles gaven en zaten in een reddingsteam. "Dat zijn de beschermengelen van de zee. Zij redden normaal juist de surfers en zwemmers waarbij het fout gaat."

"Surfen geeft een kick, het is een verslaving", zegt surfschooleigenaar Taat.

De kenners willen surfen niet gevaarlijk noemen. "Gewoon surfen, golfsurfen, is veilig. Het is een van de meest veilige surfsporten die er is", zegt Van Tellingen. Ook de surfschooleigenaar zegt dat het niet aan de sport zelf ligt. Volgens hem hebben de surfers pech gehad door het risico van de sport en het onderschatten van weersomstandigheden.

Bodysurfen

Volgens de twee surfers speelt ook het surfen zonder een surfboard een rol. Mogelijk zijn de omgekomen surfers gister zonder een surfboard het water in gegaan om te gaan bodysurfen. Hiermee beweeg je je alleen met je lichaam door de golven, in plaats van met een plank. "In deze omstandigheden surfen wij ook, maar wel altijd met een plank", zegt golvenkenner Van Tellingen.

Hij zegt dat het bijvoorbeeld met kitesurfen nog wel mogelijk is om je een weg te banen uit een sterke muistroming. "Maar met je lichaam alleen red je dat niet."

De eigenaar van de surfweersite is kapot van het nieuws. "Ik ben in maart vanwege het coronavirus gestopt met mijn weersadviezen. Door de maatregelen mochten we het water niet meer op." In juni zou hij de adviezen weer oppakken, bij het begin van het strandseizoen. "Dit is een wake-up call voor me, de bedoeling was hierdoor voor minder (corona)doden te zorgen, maar nu zijn er topsporters dood."