Pieters Graafland, onverschrokken penaltykiller in zelfgebreide grijze trui
Eddy Pieters Graafland stond bekend om zijn onverschrokken stijl van keepen en om zijn specialiteit: het stoppen van penalty's. Bovendien was hij de eerste Nederlandse doelman die de Europa Cup I in de lucht mocht houden.
Dinsdag overleed hij op 86-jarige leeftijd.
Eduard Laurens Pieters Graafland, beter bekend als Eddy PG, kwam uit een echte Ajax-familie en werd al op zijn elfde lid van de club uit zijn geboorteplaats. De minimumleeftijd was twaalf jaar, maar omdat Eddy's vader in het Ajax-bestuur zat werd een oogje dichtgeknepen.
Feyenoord
In 1951 debuteerde hij op 17-jarige leeftijd onder de lat bij Ajax. Maar zijn grootste successen vierde Pieters Graafland bij de aartsrivaal uit Rotterdam. In 1958 vertrok hij, na een conflict met het Ajax-bestuur, voor een (toenmalig) recordbedrag van 134.000 gulden naar Feyenoord.
Een jaar eerder had Pieters Graafland al zijn debuut gemaakt in Oranje. Op 28 april 1957 was België de tegenstander in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Een geweldige ervaring, zei de legendarische doelman in 2014.
"Dan sta je daar in een rij met die spelers, je weet gewoon niet wat je meemaakt. Iedere voetballer wil ooit een keer in het Nederlands elftal spelen en ik heb dat 47 keer mogen doen."
Pieters Graafland hield zijn doel niet schoon, de uitslag was 1-1, maar was toch zeer tevreden met zijn debuut. "Bij België was Rik Coppens toen de grote man. Hij kwam in die wedstrijd drie keer alleen op me af, en drie keer kwam ik goed uit en wist de bal van zijn voet te plukken. Uitkomen was toen echt een specialiteit van me."
Penaltykiller in grijze trui
Een andere specialiteit was strafschoppen stoppen. Eddy PG hield, vele jaren voor het roemruchte boekje van Jan Reker, al een schrift bij. Daarin noteerde hij van iedereen die een strafschop nam de hoek, de minuut en de stand.
"Ik keek naar alle Polygoon-journaals om te zien of er voetbalwedstrijden waren en van alle Nederlandse en Europese duels noteerde ik de strafschoppen", vertelde Pieters Graafland daar later over.
"Zo heb ik een keer een penalty van de Tsjech Josef Masopust opgeschreven. Die ging rechts van de keeper. Jaren later moest hij in een Europa Cup-duel een strafschop tegen me nemen en ik stompte die bal mooi uit de rechterhoek."
Pieters Graafland stond ook bekend om zijn karakteristieke grijze trui. Die had hij afgekeken van de Oostenrijkse keeper Walter Zeman. "Ik vond dat grandioos. Mijn vrouw en mijn schoonmoeder hebben die toen samen gebreid, precies zoals ik hem wilde hebben. Toen ik de eerste keer voor de spiegel stond dacht ik: dit is hem helemaal, hierin kunnen ze me niet passeren."
Van de bank naar de Europa Cup I-finale
In het seizoen 1968/1969 keepte Pieters Graafland misschien wel zijn beste seizoen bij Feyenoord en schopte hij het tot aanvoerder. De teleurstelling was dan ook groot toen de nieuwe trainer Ernst Happel een seizoen later de voorkeur gaf aan Eddy Treijtel.
Maar een week voor de Europa Cup I-finale van 1970 in Milaan blunderde Treijtel twee keer in een wedstrijd tegen Ajax (3-3). "Na dat duel moest ik bij Happel komen", vertelde Pieters Graafland later. "Jij moet de finale spelen, zei hij. Nou, mooi niet, antwoordde ik. Je hebt me het hele seizoen genegeerd, ik heb daar helemaal geen zin in."
Na een paar dagen bedenktijd ging de doelman toch overstag. En zo stond hij op 6 mei 1970 na een 2-1 zege op Celtic als eerste Nederlandse keeper uit de geschiedenis met de Europa Cup I in zijn handen.
Alleen maar hoogtepunten
Naast voetbal had de Amsterdammer nog een passie: filmen. Hij had steevast een filmcamera bij zich en kon als doelman ook bijzondere films maken. "Ik was bij Oranje een keer reserve achter Frans de Munck en heb toen de hele wedstrijd tussen de fotografen staan filmen. Dat zul je nu niet zo snel meer zien."
Terugkijkend op zijn carrière, op zijn tachtigste verjaardag, kon Pieters Graafland niet echt een absoluut hoogtepunt noemen. "Vanaf het moment dat ik naar Feyenoord ging, heb ik alleen maar hoogtepunten meegemaakt."
"De kampioenschappen, het Nederlands elftal, voetballer van het jaar in 1967, mijn ridderorde en als mooi sluitstuk de Europa Cup I-finale tegen Celtic."
