Toezichthouder: inlichtingendiensten houden zich beter aan de wet

De inlichtingendiensten AIVD en MIVD zijn vorig jaar minder vaak door de toezichthouder op de vingers getikt dan het jaar ervoor. Dat meldt de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) in zijn jaarverslag. De commissie is een van de toezichthouders op de diensten en controleert bijvoorbeeld de verzoeken voor hacks en het tappen van kabels.

De AIVD kreeg bij 1,7 procent van de verzoeken voor dat soort zogenoemde bijzondere bevoegdheden ten onrechte toestemming van de minister. De toezichthouder floot de militaire inlichtingendienst (MIVD) in 3,1 procent van de gevallen na goedkeuring van de minister terug.

Dat is een afname vergeleken met het jaar ervoor, toen 4,5 procent van de AIVD-verzoeken en 5,8 procent van de MIVD-verzoeken als onrechtmatig werden beoordeeld.

'Sleepwet'

De TIB werd in 2018 opgericht, tegelijk met de invoering van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, die toen door critici vaak de 'sleepwet' werd genoemd. Sinds de oprichting is de kwaliteit van met name verzoeken van de AIVD aanzienlijk verbeterd, vindt de commissie. "Deze stijgende lijn heeft zich ook gedurende de afgelopen toetsingsperiode doorgezet."

Aandachtspunten die de diensten volgens de toetsingscommissie nog hebben, betreffen bijvoorbeeld de juistheid van de informatie in de verzoeken. Ook de inzet van bijzondere bevoegdheden op verzoek van het buitenland en de beschrijving van de technische hulpmiddelen en mogelijke risico's worden genoemd als verbeterpunten.

Staatsgeheime informatie

Als de commissie een verzoek afkeurt, kan een dienst het aanpassen en opnieuw laten beoordelen. Uit deze versie van het jaarverslag blijkt niet hoe vaak dat is gebeurd.

De TIB heeft nu een verkort jaarverslag uitgebracht, omdat de coronacrisis gevolgen heeft voor de werkzaamheden bij de organisatie. "De TIB werkt met staatsgeheime informatie, waardoor het niet mogelijk is om bijvoorbeeld thuis te werken of op afstand te vergaderen", staat in een toelichting. Wanneer het volledige verslag wordt gepubliceerd, is nog niet bekend.