Makers beademingsapparatuur werken hard: 'Vraag is of we op tijd zijn'

Met de toestroom van patiënten op de Nederlandse intensivecareafdelingen in ziekenhuizen wordt de roep om meer beademingsapparaten steeds sterker. Maar fabrikanten van de complexe medische apparatuur zeggen dat het nog maar de vraag is of zij op tijd voldoende apparaten kunnen leveren aan de vollopende ziekenhuizen.

Er is te veel vraag en overheden zijn te laat in actie gekomen met als resultaat een schreeuwend tekort, zeggen deskundigen. De ministeries van Economische Zaken en Volksgezondheid struinen de markt in binnen- en buitenland af op zoek naar fabrikanten die kunnen leveren, liefst veel en snel. Maar dat is geen eenvoudige zoektocht.

Refurbish

Nederland heeft inmiddels 2000 beademingstoestellen besteld. Bij Demcon in Best 500 stuks, bij het Duitse Dräger ook 500 en bij gezondheidstechnologiebedrijf Philips 1000 apparaten. Van die drie bestellingen zijn zaterdag 100 Philips-apparaten binnengekomen, volgende week levert Demcon de eerste beademingsapparaten.

Dräger heeft in Nederland geen fabriek maar wel een werkplaats waar oudere beademingsapparaten een opknapbeurt of update krijgen. Tweedehands dus, maar, zo wordt gezegd, net zo goed en effectief.

Meer apparaten bestellen bij deze drie was niet mogelijk. De fabrikanten hebben de capaciteit niet en belangrijker, er zijn heel veel meer klanten. "Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd", zegt Sakine Kondu, service manager bij Dräger in Nederland. "Dus dan kan je niet altijd aan de wensen voldoen."

Ook schaarste moet uiteindelijk verdeeld worden. Daarbij kijken fabrikanten ook naar wie en welk land de orders plaatst. Landen die al afnemer zijn, krijgen doorgaans voorrang. Ook het zakelijk belang weegt mee, de grootte van de markt en de macht van een land op de medische markt. Aan de Verenigde Staten minder apparaten toewijzen, kan misschien lelijk uitpakken voor een bedrijf.

Productie opvoeren

De meeste fabrikanten hebben de productie opgevoerd. Zo heeft Philips de productie verviervoudigd en zet Demcon alle zeilen bij. "We werken met man en macht", zegt Kondu. "Een week bestaat niet meer uit vijf dagen, we zijn continu bezig."

Bij het Zwitserse Hamilton Medical, de grootste leverancier van beademingsapparatuur in Nederland, draait de fabriek in Zwitserland vijf keer zo hard. "We maken nu in een dag wat we anders in een week maakten", zegt directeur Jan van Amerongen.

Desondanks lukt het niet om de vraag bij te benen. "We hebben nu orders voor 20.000 stuks. Wie er dus nu 1000 bestelt, is pas na die 20.000 aan de beurt. Wie nu bestelt, heeft morgen echt niks in huis en zal twee of drie weken moeten wachten."

Directeur Stefan Dräger van Drägerwerke noemde in het Financieele Dagblad de opgevoerde productie "druppels op een gloeiende plaat". De vraag is volgens hem 10 keer groter dan het aanbod en dat verandert niet zomaar. Een gevecht om de apparaten ligt in het verschiet.

Stofzuigerfabrikant

Er worden intussen bijzondere wegen ingeslagen om meer beademingsapparaten te produceren.

Autofabrikanten General Motors, Toyota en Ford, F1-teams, stofzuigerfabrikant Dyson en vliegtuigbouwer Airbus zijn gevraagd om hun kennis en productiefaciliteiten in te zetten om eenvoudige toestellen te bouwen. Soms zijn die echter weer te complex om snel te bouwen of om te kunnen bedienen.

Hamilton Medical heeft nog geen orders gekregen van de ministeries. "We hebben allerlei documentatie verstuurd maar nog niks gehoord" zegt directeur Van Amerongen.

Met een willekeurig beademingstoestel ben je er ook niet. Elke apparaat vergt veel specialistische en technische kennis en verschilt van fabrikant tot fabrikant. "Het is niet een soort ventilator die je alleen aan of uit en hard of zacht moet zetten", aldus Van Amerongen.