Kritiek in EU op 'strenge' Nederlandse opstelling in coronacrisis
Er komt steeds meer kritiek vanuit de Europese Unie op de Nederlandse opstelling tijdens de coronacrisis. Met name de zuidelijke lidstaten vinden dat Nederland te streng is en daardoor financiële noodmaatregelen blokkeert.
Nederland staat volgens die landen wel vooraan als het gaat om compensatiemaatregelen voor vissers en bloementelers. Diplomaten uit de andere lidstaten noemen dat onbegrijpelijk. Sommigen nemen zelfs het woord hypocriet in de mond.
Ook Europese Commissievoorzitter Von der Leyen heeft scherpe kritiek op lidstaten. Ze zei vanochtend in het Europees Parlement dat ze zich ergert aan landen die vooral aan zichzelf denken en niet gezamenlijk optrekken. "Het is geen mooi-weer-unie."
Rutte wil geen gekke dingen doen
Een groep van negen landen, waaronder veel zuidelijke lidstaten, België, Luxemburg en Frankrijk heeft vandaag een brief geschreven aan Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad. De landen verzoeken Michel om meer financiële middelen, zodat de crisis beter bestreden kan worden.
Maar Nederland verzet zich tegen een aantal plannen, zoals het in stelling brengen van het Europees Stabilisatie Mechanisme (ESM): een noodfonds waarin meer dan 400 miljard euro zit. Premier Rutte zegt alles uit de kast te willen halen om de coronacrisis te lijf te gaan, maar hij wil geen 'gekke dingen' doen.
Europese leiders zullen vandaag op de EU-top in ieder geval afspreken dat de Eurogroep, waarin de eurolanden samenwerken, eerst uitzoekt waar extra geld voor nodig is en welke landen extra middelen nodig hebben. Het gaat dan om het ESM, maar ook over de vraag of er Europese staatsleningen (corona bonds) moeten worden uitgebracht. Ook daar heeft het Nederlandse kabinet grote twijfels over.
EU-top via videoverbinding
De EU-leiders willen verder op de top, die vanmiddag om 16.00 uur begint, alvast kijken naar de toekomst. Ook al is dat allemaal nog zeer onzeker. Charles Michel zal op voorspraak van de Spaanse premier Sánchez bijvoorbeeld voorstellen om te beginnen met het opzetten van een soort Marshallplan, het hulpplan waarmee de VS na de Tweede Wereldoorlog de wederopbouw in Europa stimuleerde.
De top wordt vanwege de coronapandemie gehouden via een videoverbinding. Alleen daarmee wijkt de top al aanzienlijk af van een reguliere top in Brussel, als de EU-leiders elkaar ook informeel spreken en vooraf vaak al minitopjes hebben gehad.
Volgens ministers die inmiddels veel ervaring hebben met vergaderen via videoverbindingen zijn de gesprekken veel zakelijker. "Het is vaak het voorlezen van de standpunten en reageren is lastig", zei minister Blok onlangs nog.
Ministers sturen elkaar tijdens de vergadering wel veel tekstberichten, maar de conclusies na elke vergadering van ministers en premiers staan nu aan het begin al nagenoeg vast. "Het is vooral veel extra werk vooraf", verzucht een hoge EU-diplomaat. De EU-top van vandaag is naar verwachting aan het begin van de avond afgelopen.
