De corona-uitbraak in Iran: ‘Mensenlevens zijn niet belangrijk’

• Lennard Swolfs

  redacteur Buitenland

Iran viert vandaag het Perzisch Nieuwjaar, een feest waarbij Iraniërs normaal gesproken veel inkopen doen en bij elkaar komen. Maar vanwege de corona-uitbraak heeft het regime nu opgeroepen om zoveel mogelijk binnen te blijven.

Iran is na Italië en China 's werelds grootste corona-brandhaard. Iedere tien minuten sterft er iemand aan het virus en raken er zo'n vijftig mensen besmet, zei een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid gisteren op Twitter.

Volgens de officiële cijfers zijn er ruim 1200 doden en ruim 18.000 besmettingen. Maar veel Iraniërs vertrouwen deze cijfers niet. En ook al roept het regime nu op om thuis te blijven, veel burgers geven juist de machthebbers de schuld van de uitbraak. "De overheid nam het virus totaal niet serieus en heeft veel te laat aan de bel getrokken", vertelt een 24-jarige vrouw uit Isfahan tegen de NOS. Uit angst voor het regime wil ze niet met haar naam genoemd worden.

Volgens de vrouw - en andere Iraniërs met wie de NOS in contact is - heeft het regime bewust informatie achtergehouden en gewacht met het waarschuwen van de bevolking tot na de parlementsverkiezingen van vorige maand. Zo hoopten de autoriteiten op een hogere opkomst. "De Iraanse overheid is niet te vertrouwen", vertelt de vrouw. "Ik heb het gevoel dat mensenlevens totaal niet belangrijk zijn voor ze."

Slechte situatie in de zorg

De vrouw uit Isfahan is nog niet zo lang geleden afgestudeerd in de medische wetenschappen. Uit angst voor het virus verblijft ze momenteel bij haar ouders thuis en gaat ze zo min mogelijk de straat op.

Van oud-medestudenten die momenteel in ziekenhuizen werken, hoort ze hoe de situatie is. "Het regime vertelt nooit de waarheid. Het dodental door het coronavirus ligt vele malen hoger dan politici beweren." Ook vertelt ze dat er grote tekorten zijn aan medicijnen en apparatuur. Dit heeft onder andere te maken met de sancties van de VS die het moeilijk maken voor Iran om handel te drijven.

De Nederlandse-Iraanse Atti Bahadori hoort van familieleden soortgelijke verhalen. Haar oom en tante werken als arts in een ziekenhuis in het zuiden van het land. "Zij mogen het niet melden als iemand overlijdt aan het coronavirus, maar worden verplicht om een andere reden op te geven, zoals een hartaanval of een longontsteking. Zo probeert het regime de cijfers laag te houden."

Niet iedereen blijft thuis

Net als de 24-jarige vrouw uit Isfahan, blijven veel Iraniërs uit voorzorg binnen. Maar dat is niet voor alle burgers mogelijk. Zo moet de broer van Bahadori gewoon werken deze dagen, omdat hij anders niet rond kan komen. "Vanwege de slechte economische situatie in Iran kan hij niet thuisblijven. Sterker nog, hij draait extra diensten om zijn familie te onderhouden."

Ook de 34-jarige Mar Alkazemi die ten westen van Teheran woont, vertelt dat lang niet iedereen binnen blijft. "Voor veel Iraniërs is het Perzische Nieuwjaar het enige moment in het jaar dat ze vrij zijn en daarom gaan ze toch de straat op en reizen ze door het land." Zelf zit Alkazemi al vier weken in zelfopgelegde quarantaine. "Ik ga alleen om de paar dagen naar buiten voor een kleine wandeling."

'Dit kunnen we aan'

"Iraniërs letten gelukkig wel goed op elkaar", vertelt een 30-jarige vrouw uit Teheran. Ook zij wil uit angst niet met naam genoemd worden. "Burgers helpen elkaar. Zo brengen sommige Iraniërs mondmaskers en desinfecterende handgel naar ziekenhuizen om de artsen te steunen." Ook vertelt ze hoe lokale televisiezenders de burgers inlichten over hygiëne.

Ondanks het feit dat Iran momenteel 's werelds derde grootste corona-brandhaard is, houdt de 30-jarige inwoner van Teheran de moed erin. "Ik weet zeker dat we dit aankunnen. We hebben al zo veel meegemaakt de laatste jaren, dat ik ervan overtuigd ben dat we ook deze crisis zullen weerstaan. Mensen uit het Midden-Oosten hebben veel kracht."