Ziekenhuisbevallingen en verloskundige zorg onder druk door corona

Het principe dat zwangere vrouwen zelf kunnen kiezen waar ze bevallen, thuis of in het ziekenhuis, staat onder druk. Ook hun zorg is sterk veranderd door de maatregelen tegen het coronavirus.

Alle niet-medisch noodzakelijke echo's en zorg zijn geschrapt en de kraamtijd verandert, zegt de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). "We doen er alles aan om ervoor te zorgen dat zwangeren thuis én in het ziekenhuis kunnen blijven bevallen. Maar in sommige ziekenhuizen worden niet-medische bevallingen uit het ziekenhuis geweerd."

Geen pretecho's meer

Deze week hebben zwangere vrouwen in heel Nederland van hun verloskundigen bericht gekregen dat hun zorg de komende tijd vanwege het coronavirus verandert. "Alleen medisch noodzakelijke controles vinden nog in de verloskundigenpraktijk plaats", legt Kirsten Schatorjé van KNOV uit. Dat betekent naar het hart van de baby luisteren, bloeddruk meten en weer weg. "De rest gaat allemaal telefonisch. Ook zijn echoscopisten gestopt met de zogeheten pretecho's.

Hetzelfde geldt voor verloskundige afspraken in het ziekenhuis, voegt een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) toe. "De afdelingen verloskunde zijn altijd open voor spoedconsulten en bevallingen. Maar er zijn minder reguliere controles." Bij deze afspraken mogen partners en kinderen niet langer mee naar de praktijk", zegt Schatorjé.

Maximaal één persoon

"Dat is ontzettend ingrijpend voor aanstaande moeders", vertelt zij. "Vrouwen denken ontzettend goed mee en zijn begripvol voor de situatie. Maar dit zijn hele cruciale momenten waar de partner niet bij kan zijn." Bij bevallingen mogen partners wel aanwezig zijn. "Maar ook daarbij geldt: maximaal één persoon mag erbij zijn."

Op dit moment hebben vrouwen de keuze of zij in het ziekenhuis met de eigen verloskundige willen bevallen, of toch thuis. "Maar we merken dat meer en meer ziekenhuizen erover nadenken om alle niet-medisch noodzakelijke bevallingen uit het ziekenhuis te weren." Dat terwijl de Nederlandse vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de NFU (vertegenwoordigt de UMC's) hun leden oproepen om actief mee te werken om alle bevallingen in het ziekenhuis door te laten gaan. "We moeten het dan ook echt van dag tot dag bekijken."

Dat zou betekenen dat de keuzevrijheid van vrouwen in het geding komt en vrouwen noodgedwongen thuis moeten bevallen als er geen medische noodzaak is om naar het ziekenhuis te gaan. "We zijn druk in overleg met ziekenhuizen om de poliklinieken open te houden. We strijden enorm hard om de eigen wens te behouden."

Verloskundigen niet ziek maken

Volgens de KNOV is het belangrijk dat verloskundigen niet ziek worden en zich aan deze strikte richtlijnen houden. "De geboortezorg is vrij kwetsbaar. Als het ziekenhuis straks vol ligt door het coronavirus, dan neemt de druk op verloskundigen toe. We moeten zorgen dat zo min mogelijk collega's ziek worden, om onze zorg in stand te houden."

Om die reden adviseert de brancheorganisatie Geboortezorg bovendien om in de kraamtijd geen visite uit te nodigen. Kraambezoek kan niet thuis langskomen als de kraamverzorgende in het gezin is. En is ook niet welkom in het ziekenhuis. "En daarbuiten: hou afstand en als iemand een van de symptomen heeft, niet langskomen", voegt de NVOG toe.