Dicht zonder dwang: deze winkels sluiten in Nederland de deuren
WE fashion, Zara, C&A, Nespresso, maar ook GameMania, Footlocker en Lego: het is een flinke greep uit de winkels die morgen niet open gaan. Gisteren werd al bekend dat IKEA en de Bijenkorf tijdelijk de deuren sluiten. Andere ketens pasten hun winkeltijden al aan. Het sluiten van de deuren gebeurt vrijwillig. Want in tegenstelling tot landen als België en Frankrijk mogen winkels hier gewoon nog open zijn. Waarom dan de boel toch dichtgooien?
Al deze bedrijven zeggen de veiligheid van personeel en klanten niet meer te kunnen garanderen. Bovendien geven de noodmaatregelen voor bedrijven, die gisteren werden aangekondigd, een stuk duidelijkheid over wat ondernemers voor financiële compensatie kunnen verwachten als ze sluiten.
"Het is ons nog niet helemaal duidelijk of dat ook echt kan", zegt een woordvoerder van brancheorganisatie INretail. "Het gros van de sluiting is dan ook echt om economische redenen: er wordt gewoon te weinig gekocht."
'Redden wat er te redden valt'
Het aantal passanten in winkelsteden nam in twee weken tijd gemiddeld met bijna 60 procent af. Meer dan de helft van de ondernemers mist daarnaast tussen de 60 en 100 procent van zijn omzet. Reden genoeg om vrijwillig dicht te gaan. "Het kost nagenoeg alle winkels momenteel meer om open te blijven, dan wanneer ze sluiten. Dat terwijl je nu alleen maar wilt overleven", zegt INretail.
"Het is redden wat er te redden valt", zegt ook marktonderzoeker Locatus. "Voor iedereen behalve de supermarkten, die draaien fantastisch", zegt Gertjan Slob, directeur Onderzoek.
Volgens Slob spelen gezondheidsrisico's mee in het besluit de deuren te sluiten, maar is de omzet nog altijd belangrijker. "Maar die reden geven voor de sluiting, wordt vaak gênant gevonden", zegt hij. "Terwijl dat echt niet nodig is. Winkels vrezen imagoschade, maar ik hoop vooral dat als dit een manier is om het hoofd boven water te houden, ondernemingen dat ook echt doen."
Niet thuiswerken, maar vakken vullen
Open zijn is dus voor veel winkels niet meer rendabel. HEMA is geen uitzondering, maar zegt de deuren niet te sluiten zolang de regering dat niet verplicht. "Ook bij onze medewerkers is onrust over het virus", zegt een woordvoerder. "Tegelijkertijd vinden wij dat we een grote maatschappelijke rol te vervullen hebben. Wij verkopen voedsel en andere eerste levensbehoeften en willen dat kunnen blijven doen."
Winkelpersoneel van HEMA met verkoudheidsklachten blijft wel thuis, zoals het RIVM adviseert. Daardoor is er meer uitval van personeel dan normaal. Ondanks het tekort aan winkelpersoneel, bieden medewerkers met kantoorfuncties zich steeds meer aan om bij te springen. "Zij willen niet thuiswerken maar vakken vullen."
Via een interne vacaturebank worden werkplekken nu aangeboden aan werkenden thuis. "Het is een soort saamhorigheid die plaatsvindt. Daarnaast vinden mensen thuiswerken maar saai, en komen dus liever in de winkel helpen."
'Meer ketens zullen volgen'
Niet alle winkels lijden overigens onder de gevolgen van het coronavirus. Hoewel bouwmarkten en tuincentra juist topdrukte ervaren, zal uiteindelijk toch iedere keten gaan sluiten, denkt retaildeskundige Kitty Koelemeijer.
"Het aantal retailers dat zijn deuren sluit, tikt hoe dan ook aan", zegt Koelemeijer. Maar vrijwillig sluiten is een relatief begrip. Volgens haar hadden winkels zoals de Bijenkorf en IKEA geen keuze. "Het was daar superdruk, en daarmee kon de veiligheid niet worden gegarandeerd."
Ze noemt het besluit de deuren nu te sluiten daarnaast vooruitstrevend. "Het is verstandig en bovendien een stuk pro-actiever dan gedwongen sluitingen. Het gaat hoe dan ook gebeuren. Kijk maar naar de winkelstraten, daar is nu echt niks te doen."