Turkijedeal 2.0: welke punten gaan er besproken worden?

Spanningen tussen Brussel en Turkije. Reden? De zogenoemde Turkije-deal uit 2016. Mede dankzij die politieke deal tussen Turkije en de EU kwam er een einde aan de vluchtelingencrisis die toen de Europese Unie maanden in haar greep hield.

Maar de deal staat op losse schroeven. Zowel Turkije als de Europese Unie vindt dat de deal een update nodig heeft. President Erdogan organiseert daarom vandaag een telefonische (vanwege het coronavirus) minitop met bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Daaruit zal moeten blijken of Turkije en de EU samen tot een oplossing kunnen komen.

Eerst de Turkije-deal. Daarin is vastgelegd dat Turkije de migrantenstroom naar Europa zou stoppen door de migranten zelf op te nemen. In ruil daarvoor krijgt het land miljarden euro's steun van de EU.

Wat houdt de Turkije-deal ook alweer in en waar liggen de knelpunten? In deze slider zetten we het voor je op een rij:

Eind vorige maand ging de Turkse president Erdogan lijnrecht tegen de deal in door de Turkse grens met Griekenland open te gooien. Dat was tegen het zere been van de Europese Unie. EU-president Michel en commissievoorzitter Von der Leyen riepen Erdogan vorige week op om de Turkije-deal na te blijven leven en dus onmiddellijk weer de grens te sluiten voor migranten.

Maar die oproep lijkt weinig uitgehaald te hebben, vertelt EU-correspondent Bert van Slooten. "Op de weg terug van de bespreking zou Erdogan opnieuw gezegd hebben dat hij niet van plan is om zich aan de Turkije-deal te houden."

De afspraken schenden dient voor Erdogan namelijk een strategisch belang, legt Turkije-correspondent Melvyn Ingleby uit. "De Turken hebben het idee dat ze alleen op deze manier, door druk te zetten op de Griekse grens, de EU kunnen laten voelen hoe de druk op de Syrische grens voor Turkije aanvoelt."

Harde eisen

De verwachting is dat Turkije vanmiddag harde eisen op tafel zal leggen, bijvoorbeeld over het aantal vluchtelingen dat de EU nu opvangt. "In Turkije zijn zo'n 3,6 miljoen Syriërs en in totaal meer dan 4 miljoen vluchtelingen. Erdogan vindt dat de druk op Turkije te groot is en gaat dus waarschijnlijk eisen dat de EU meer vluchtelingen moet opvangen", zegt Ingleby.

Uiteraard zal ook het onderwerp 'geld' op de agenda staan. Een punt waar Turkije en de EU het niet over eens zijn. "In de huidige deal staat vastgelegd hoeveel geld er naar welk project gaat", legt Van Slooten uit. "Maar Erdogan ziet liever dat het geld naar Ankara over wordt gemaakt zodat zij kunnen beslissen over de besteding ervan."

"Turkije wil ook meer hulp en samenwerking met betrekking tot de strijd in Idlib", vertelt Ingleby. "Daar staan een miljoen vluchtelingen aan de poort te rammelen om Turkije in te gaan. Er staat een grensmuur, maar als in Idlib de bommen vallen dan houdt die muur de vluchtelingenstroom niet tegen." De kans is groot dat Erdogan de EU op haar verantwoordelijkheden wijst. "Erdogan wil de EU-leiders vragen om duidelijk hun steun uit te spreken aan Turkije zodat Turkije sterker staat in zijn pogingen Rusland en het Syrische regime terug te dringen."