Corona-uitbraak nu officieel pandemie, wat betekent dat?

Het coronavirus is nu officieel een pandemie. Maar deze zorgvuldig gekozen definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leidt niet tot een andere aanpak om het virus te bestrijden. "Het verandert niet wat de WHO doet of wat landen wereldwijd zouden moeten doen", zegt WHO-chef Tedros.

"Pandemie betekent letterlijk: wereldwijd voorkomend", legt viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC uit. "De formulering rondom Covid-19 is een beetje een academische discussie. Want spreek je van een pandemie als 90 procent van het virus voorkomt in vier landen? Daarover lopen de meningen uiteen."

WHO-chef Tedros bestempelt het wereldwijde coronavirus voor het eerst als pandemie:

Toch gebruikt de directeur-generaal van de WHO het woord niet zomaar: "Het is geen woord om achteloos te gebruiken", zegt hij zelf. Volgens Koopmans onderstreept het de ernst van de huidige situatie. "Tedros zegt: You better get serious. Daar ben ik het absoluut mee eens. Je hoort wel eens: waar maken we ons druk over? Door het woord pandemie te gebruiken, is wel duidelijk dat we over de hele wereld echt aan de slag moeten."

Volgens Koopmans van het Erasmus MC komt het coronavirus met wat we nu weten, in ernst het meest overeen met de Spaanse griep. "Als je kijkt naar virussen, dan kijk je naar scenario's en modellen. Het SARS-scenario zijn we voorbij." SARS, dat in 2002 en 2003 voorkwam in met name Hongkong en Canada, was geen pandemie maar een 'potentiële pandemie-dreiging' die is gestopt.

Voor het scenario of model van een pandemie geldt dat 20 tot volgens sommigen 60 procent van de wereldbevolking in korte tijd besmet raakt, zegt Koopmans. Daarvan wordt - afhankelijk van het virus - de helft echt ziek en 1 tot 2 procent komt te overlijden. "De ruim 4000 doden die we nu tellen worden er dan veel meer", aldus Koopmans.

Meer geld

Een andere reden om corona nu als een pandemie te bestempelen, kan zijn dat hierdoor in lagelonenlanden geldstromen op gang komen om het virus te bestrijden, merkt Koopmans op. "Gebrek aan specialistische zorg is het grootste probleem, zeker in die landen. Het verschil tussen een gewone griep en het coronavirus is dat meer mensen specifieke zorg nodig hebben. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan beademing op een intensive care. In veel landen is die capaciteit er niet. En ook bij ons hebben we niet heel veel reservecapaciteit. Daarom blijft het zo belangrijk om de verspreiding te remmen en vertragen."