'Vergroeningsbeleid EU levert bijna niks op voor biodiversiteit'

Europese subsidies voor het vergroenen van de landbouw hebben nauwelijks iets opgeleverd voor de natuur en biodiversiteit. Dat staat in onderzoek van de Volkskrant en wetenschappers van de Wageningen Universiteit. De conclusies worden onderschreven door de Europese Rekenkamer.

De afgelopen zes jaar ontvingen Nederlandse boeren bijna 2 miljard euro voor vergroening, maar het aantal boerenlandvogels is drastisch gedaald en driekwart van de insecten is verdwenen. Volgens Alex Brenninkmeijer, lid van de Rekenkamer namens Nederland, is het vergroeningsbeleid vooral mislukt door een gebrek aan controleerbare doelen.

Afgezwakt

Om in aanmerking te komen voor de vergroeningssubsidie moeten boeren aan gewasrotatie doen, permanent grasland onderhouden en zogenoemde ecologische focusgebieden inrichten, waarvoor boeren een deel van hun land moesten opgeven. Onder druk van boeren is dat laatste punt in Nederland afgezwakt door een motie van ChristenUnie-Kamerlid Dik-Faber, die werd gesteund door CDA en VVD. Daardoor zouden boeren per saldo bijna niks extra hoeven te doen.

Daarin ziet hoogleraar plantenecologie en natuurbeheer David Kleijn van de Wageningen Universiteit een terugkerend patroon. "De Europese Commissie komt met ambitieuze plannen, vervolgens gaan de lidstaten zich ermee bemoeien en verwatert alles. Uiteindelijk hou je iets over dat niets oplevert", zegt hij in de Volkskrant.

Morgen praten Europese regeringsleiders over een nieuwe Europese begroting, en daar liggen nog ambitieuzere groene plannen op tafel. Brenninkmeijer heeft daar vooralsnog weinig vertrouwen in, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Op basis van onze ervaring zeggen we dan moet je echt een degelijk plan hebben met controleerbare doelen." Juist aan controlemechanismen schort het volgens Brenninkmeijer.

Reactie LTO

Volgens boerenbelangenorganisatie LTO Nederland heeft het vergroeningsbeleid "wel degelijk een positieve impact", maar die bewering wordt in de krant niet nader toegelicht. Volgens Brenninkmeijer is de impact zeer beperkt. "Er zijn natuurlijk boeren die wel enorm hebben ingezet op vergroening, en die op een goede manier hebben bijgedragen aan biodiversiteit, maar over het geheel genomen is er geen reden om te concluderen dat het positief heeft uitgewerkt."

Beluister hier het hele gesprek met Alex Brenninkmeijer van de Europese Rekenkamer in het NOS Radio 1 Journaal: