'Wereldleider' Zuckerberg wil invloed op nieuwe wetgeving
Mark Zuckerberg is terug in Brussel. De topman van Facebook kwam de vorige keer om sorry te zeggen (en selfies met mensen te maken) vanwege het grootste schandaal in de geschiedenis van het netwerk, rond databedrijf Cambridge Analytica.
Dit keer heeft hij een boodschap voor de Europese Commissie: reguleer ons. Een opvallende oproep, aangezien het sociale netwerk juist mede groot kon worden door het ontbreken van wetgeving.
Dat zijn boodschap juist nu komt heeft te maken met dat techbedrijven, Facebook en Google voorop, onder een politiek vergrootglas liggen. Ze zijn de afgelopen jaren groot en machtig geworden, waardoor de roep om regels steeds luider klinkt. Door de vlucht naar voren te kiezen en zélf met voorstellen te komen, hoopt Zuckerberg invloed op nieuwe wetgeving uit te oefenen.
Vier terreinen
Volgens Zuckerberg zijn er vier terreinen waarop Facebook moet worden gereguleerd. Allereerst het modereren van content. "Ik ben tot de conclusie gekomen dat wij belangrijke besluiten over vrijheid van meningsuiting niet zelf moeten nemen", schreef hij vorig jaar in een opiniestuk in The Washington Post.
Verder vindt hij dat er wetgeving moet komen waardoor er meer grip komt op politieke online campagnes. De twee andere onderwerpen zijn privacy en dataportabiliteit; dit laatste maakt het mogelijk om je data bij Facebook mee te nemen naar een andere dienst.
Het lijkt alsof er een wereldleider aan het woord is.
De topman komt niet met lege handen bij de Europese Commissie. Vanochtend werd in de Financial Times een opiniestuk gepubliceerd, waarin hij de boodschap van regulering nog eens herhaalt. Ook is er een white paper gepubliceerd, waarin Facebooks visie verder uiteen wordt gezet.
"Het lijkt alsof er een wereldleider aan het woord is", zegt Stefan Kulk, universitair docent technologie en recht aan de Universiteit Utrecht. "Zuckerberg vraagt om zijn bedrijf te reguleren, maar tegelijkertijd praat hij met overheden over hoe dat moet gebeuren. Zijn bedrijf pakt een leidende rol en kan zo invloed uitoefenen." Daarnaast kan Facebook, als het een volgende keer fout gaat, wijzen naar de regels die Europa zelf heeft opgesteld.
De leden van de Europese Commissie zullen ongetwijfeld aandachtig naar Zuckerberg luisteren. Maar de kans is groot dat ze ondertussen denken aan de houding die het bedrijf de afgelopen jaren had. Vorig jaar publiceerde Politico uit interne documenten van de commissie, waaruit blijkt dat het bedrijf veel moeite heeft gedaan om regulering tegen te houden.
"Techbedrijven, waaronder Facebook, wilden de vrijheid om hun eigen regels en voorwaarden te gebruiken in plaats van EU-wetgeving", schrijft de site op basis van een bijeenkomst in april 2016 met Eurocommissaris Jourová. "Facebook ontmoedigde regulering", citeert Politico uit een commissiememo van een jaar later.
Belastingtaart verdelen
Dit weekend wierp Zuckerberg ook nog een ander onderwerp op: belastingen. Hij deed dit op een veiligheidsconferentie in München. Er klinkt al langer kritiek dat multinationals als Facebook te weinig of zelfs geen belasting betalen in bepaalde landen. Hij schaarde zich achter het voorstel van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling), dat kijkt naar hervormingen.
"We accepteren dat dit betekent dat we mogelijk meer belasting moeten betalen op verschillende plaatsen", aldus Zuckerberg.
Het voorstel is dat de 'belastingtaart' anders wordt verdeeld, legt hoogleraar belastingrecht Stef van Weeghel uit. "Het plan dat er nu ligt is dat de belastingheffing over de wereldwijde winst wordt verdeeld naar rato van het aantal consumenten of gebruikers."
De hoogleraar benadrukt dat de plannen nog niet rond zijn. Daarnaast moeten er afspraken worden gemaakt met de VS en de vraag is hoe happig het land is op deze veranderingen.
Hoe succesvol Zuckerbergs 'Europa-tour' uiteindelijk zal zijn, is afwachten. Maar het bezoek van Zuckerberg aan Brussel en dat van Googles topman Sundar Pichai, afgelopen januari, laten zien dat de bedrijven doordrongen zijn van de rol van Europa in de toekomst van de techreuzen.