Peking wil daadkracht uitstralen, maar onder burgers groeit wantrouwen

"We zaten niet te slapen, bij de eerste signalen van het virus zijn we in actie gekomen." Dat is de boodschap die Peking wil doorgeven met de bekendmaking dat president Xi Jinping al op 7 januari in een toespraak tot het almachtige politbureau maatregelen had uitgevaardigd tegen de verspreiding van het virus. Pas dertien dagen later maakte de Chinese gezondheidsautoriteiten officieel bekend dat het virus van mens op mens kon worden overgedragen.

De Communistische Partij heeft een toespraak van Xi gepubliceerd, waarin hij zegt dat hij op 7 januari opdracht heeft gegeven aan de autoriteiten van de provincie Hubei - waar het virus opdook - stappen te nemen om verdere besmettingen in te dammen.

Daarmee wil de partijtop de eigen daadkracht onderstrepen, nu er brede publieke onvrede is over de aanpak van het virus, zegt correspondent Eefje Rammeloo vanuit Shanghai.

Ook verwijt aan lokale overheden

Het is de vraag of die boodschap van daadkracht overkomt, aldus Rammeloo. "Mensen kunnen ook denken: als ze het toen al wisten, hadden ze dan niet méér moeten doen?" En er zit tussen de regels nóg een boodschap in de bekendmaking. "Het is een boodschap aan de lokale autoriteiten: dat het virus zo uit de hand is gelopen, is vooral aan hen te wijten en niet aan Peking."

De bekendmaking dat Xi begin januari in actie kwam, wijst erop dat de top in Peking de onvrede onder de Chinese bevolking voelt. "In de eerste weken waarin de besmetting om zich heen greep, vroegen Chinezen zich af: waar hangt Xi uit? Weet hij wel hoe erg het is?", zegt Rammeloo.

De president dook pas begin deze week, op 10 februari, met een mondkapje op in de straten van Peking en in een ziekenhuis. Een bezoek aan Wuhan, veruit de zwaarst getroffen stad, liet hij eind vorige maand over aan premier Li Keqiang.

Bezorgdheid op straat

Het vertrouwen in de overheid is geschokt, zegt Eefje Rammeloo, maar de woede over het gebrek aan openheid en informatie blijft goeddeels onder de oppervlakte. Op straat hoort ze de bezorgdheid wél. "Mensen hebben vooral veel vragen over hoe de ziekte zich verspreidt. Zo wordt er gezegd dat besmetting ook via ontlasting kan plaatsvinden." Duidelijkheid daarover is heel belangrijk, met het oog op de soms gebrekkige hygiënische omstandigheden.

"Ook vraagt men zich af of het zinvol is dat straten met desinfecterende stof worden gesprayd, of dat het alleen maar voor de bühne is. En of het wel zinvol is om mondkapjes te dagen, of dat dat alleen schijnzekerheid biedt."

De Chinese gezondheidsautoriteiten maakten vandaag bekend dat het aantal besmettingen voor de derde dag achtereen is gedaald. De maatregelen die we hebben genomen, beginnen hun vruchten af te werpen, concludeerde de woordvoerder van de Nationale Gezondheidscommissie.