Miljoenenfraude met nep-aandelen, rechtszaak na acht jaar van start
Een dossier van 40.000 pagina's, zeker 44 slachtoffers en miljoenen aan schade. Acht verdachten staan vandaag voor de rechter omdat ze volgens het Openbaar Ministerie jarenlang op geraffineerde wijze mensen via de telefoon waardeloze aandelen verkochten. Zelf zeggen ze onschuldig te zijn.
Het komt weinig voor dat een zaak als deze voor de rechter komt, en al helemaal niet van deze omvang. Het werkelijke aantal mensen dat geld heeft verloren via de beleggingen ligt waarschijnlijk nog hoger, omdat niet iedereen zich heeft gemeld.
Een van de mensen die zich wel hebben gemeld, legt aan de NOS uit hoe de handel in zijn werk ging. Hij wil anoniem blijven, omdat hij bang is dat een verdachte gewelddadig wordt. Wel is zijn naam bij de redactie bekend.
'Een belegging om het glas op te heffen'
Hij vertelt dat hij in 2004 net een erfenis had gekregen, toen hij thuis werd opgebeld door een man die hem een investering voorlegde. Een aantal keer wijst hij het voorstel af, maar zijn interesse is toch gewekt. Hij koopt wat aandelen in het bedrijf, en alles lijkt normaal (dit bedrijf komt ook niet terug in de rechtszaak).
Vervolgens worden hem andere beleggingen voorgelegd, bijvoorbeeld in een wijnbedrijf. Er is een mooie brochure van. Op de foto's: wijngaarden die opwarmen in de Zuid-Afrikaanse zon. "Investeren in wijngoederen met hoog potentieel, daar draait het om bij Atlantic Wine Agencies", staat erbij.
Dat hoge potentieel zit hem volgens de folder in twee zaken: de wijn die er gemaakt wordt en de "luxe-accommodaties voor residentieel en internationaal toeristisch gebruik". Al met al dus "een belegging om het glas op te heffen".
Helemaal bovenaan de brochure staat de naam van een Duits bedrijf: IS InterSecurities in Düsseldorf, een tussenhandelaar. De aandelen in het wijngoed staan genoteerd aan de Nasdaq, de Amerikaanse beurs. Dat wekt vertrouwen. Stapje voor stapje investeert hij tonnen in het wijngoed.
Geld kwijt
Hij volgt de koers van zijn aandelen op de voet. Na maanden staan ze zelfs twee keer zo hoog, een flinke winst dus. Maar als hij ze wil verkopen, is het aandeel opeens gekelderd. Ook lukt het hem niet een koper te vinden, de aandelen blijken moeilijk verhandelbaar. Hij wil verhaal halen bij IS InterSecurities, maar dat bedrijf bestond niet meer. Zijn geld was hij kwijt.
Wat is hier aan de hand? Dit is zogenoemde boilerroom-oplichting, zegt het Openbaar Ministerie. Oplichters hebben de aandelen onder valse voorwendselen aan slachtoffers verkocht. Het geld dat ze ontvingen, investeerden ze niet of nauwelijks in aandelen die iets waard waren, soms waren ze zelfs nep, maar staken ze in hun eigen zak.
Juiste papieren
De man die tonnen investeerde benadrukt dat hij niet zomaar instapte. Hij controleerde of het bedrijf van de handelaar de juiste papieren had en dat was zo. Online was niets te vinden dat erop wees dat het om oplichting zou kunnen gaan.
Nadat hij zijn eerste aandelen had gekocht werd hij, net als andere investeerders, uitgenodigd voor een golfbijeenkomst waar hem andere investeringen werden voorgelegd. En er was een zakenlunch bij een restaurant naar zijn keuze. Wel vond hij het vreemd dat hij als aandeelhouder in een wijngaard nooit een fles wijn te zien kreeg.
Extra geld kwijt
Toen hij besefte dat hij was opgelicht, deed hij aangifte. Hij schakelde privédetectives in en sleepte het bedrijf voor de rechter. Die zaak leverde hem niets op. De verkoper zegt zelf onschuldig te zijn en de rechter kon niet vaststellen dat hij kwade intenties had. Door het onderzoek en het proces is hij inmiddels nog 200.000 euro extra kwijt.
Het Openbaar Ministerie pakte de zaak in 2012 op en vermoedt inmiddels dat die veel groter is dan alleen de wijnhandel. De zaak kreeg de overkoepelende naam 'Zevenblad': het onkruid dat zich moeilijk laat uitroeien.
Veel slachtoffers kijken met gemengde gevoelens naar de rechtszaak die vandaag start. De man die tonnen investeerde hoopt op gerechtigheid.
Zijn geld verwacht hij niet terug te krijgen, het OM heeft nergens beslag op kunnen leggen. Ook heeft het OM al zeker met twee mensen geschikt. Zo ook met de man die het slachtoffer dat wij spraken de aandelen had verkocht. Dat geld gaat naar de staat en niet naar de mensen die hun geld terugeisen.
Verdachten ontkennen
Het OM verdenkt verder nog acht mannen van deelname aan een criminele organisatie, oplichting, valsheid in geschrifte en het verlenen van beleggingsdiensten zonder vergunning van de AFM.
De verdachten zelf ontkennen alles en willen er voorafgaand aan de zitting verder niets over kwijt.
De AFM houdt een lijst bij van bedrijven waarvoor de toezichthouder waarschuwt. Het advies is om die lijst voorafgaand aan een investering te controleren.