Hannelore (42) vertelt over misbruik sekte; politie tracht nieuwe zaken rond te krijgen
De politie wil weten of er bij twee sektes in het oosten van Nederland misbruik wordt gemaakt van kinderen. De zaak is aan het rollen gebracht door politieman Peter Withag uit Tubbergen.
Withag wist 25 jaar geleden Hannelore van Otterloo mee te nemen uit de villa waar ze werd misbruikt door een sekteleider. Van Otterloo groeide op bij de Gemeente Gods, een sekte onder leiding van de inmiddels overleden Sipke Vrieswijk. In een documentaire die RTV Oost en Omroep Gelderland komende dinsdag over haar uitzenden, zegt Withag dat hij is doorgegaan met onderzoek naar het misbruik van kinderen in sektes.
"Je had geen eigen ik meer", zegt de nu 42-jarige Hannelore van Otterloo in de documentaire. "'De profeet' vertelde wat je moest doen, wat je moest vinden; je deed er alles aan om hem niet boos te maken, want dan kreeg je straf."
Van Otterloo woonde bijna vijftien jaar bij de Gemeente Gods, vanaf haar derde. Aanvankelijk was dat met instemming van haar ouders, die onder de indruk waren geraakt van de preken van Sipke Vrieswijk. Maar gaandeweg legde de zelfbenoemde profeet een steeds grotere claim op het meisje. Hij verbood het contact met haar moeder en stuurde haar vader en zusje weg.
Ze moest 'een bruid van God' worden, zei Vrieswijk. Hij had meermalen seks met haar. "Dat is wat hersenspoelen met je doet. Je doet dingen waarvan je dacht dat je ze nooit zou doen", zegt Van Otterloo in de documentaire.
Heel boos 17-jarig meisje
Nadat haar moeder aangifte had gedaan, wist wijkagent Peter Withag het meisje een paar dagen voor haar achttiende verjaardag uit de villa weg te halen. "Dat lukt door de medewerking van een lokale politieagent. Maar we kregen een heel boos 17-jarig meisje in de politieauto", zegt Withag. "Ik was heel boos", bevestigt Van Otterloo. "Mijn ouders hadden mij zelf altijd gezegd dat dit het beste leven was, in de Gemeente Gods. Dat was wat ik kende. Ik wilde bij Vrieswijk blijven."
Van Otterloo is inmiddels getrouwd, heeft vier kinderen en leeft een 'gewoon' leven in Hoogeveen. Maar politieman Withag is altijd doorgegaan met onderzoek naar misbruik in sektes. Withag heeft de laatste tijd twee sektes op het oog, naar aanleiding van meldingen van een aantal ouders van kinderen. "Ze krijgen geen contact meer met hem of haar", aldus Withag. "Maar ook komt het voor dat ouders berichten krijgen in de trant van: 'Jullie waren geen goede ouders'."
Lastig misstanden te bewijzen
De politieman wil niet ingaan op details. Ook over eventuele nieuwe 'bevrijdingsacties' zegt hij niets. "Kinderen worden gemanipuleerd door hun familielid in de sekte. Krijgen precies te horen wat ze moeten zeggen als politie, hulpverlening of Raad voor de Kinderbescherming met ze gaan praten. Dat maakt het lastig misstanden te bewijzen", aldus Withag.
Ook woordvoerster Chantal Westerhoff benadrukt dat de politie zeer voorzichtig te werk moet gaan: "Het is heel moeilijk om zaken rond te krijgen. Je bent afhankelijk van meldingen. Maar zelfs als je die hebt, moeten we goed kijken hoe we dit voor de kinderen kunnen aanpakken. Want als je sektes strafrechtelijk gaat vervolgen wegens kindermishandeling dan moet je ook de ouders hiervoor vervolgen. En wat betekent dat dan voor de kinderen?"
Sektesignaal
Tot 1 januari was er in Nederland een landelijk meldpunt voor misstanden binnen sektes: www.sektesignaal.nl. Het ministerie van Justitie en Veiligheid stopte de subsidie. Het ministerie vindt dat politie, handhavers en toezichthouders ook zonder een meldpunt de problemen binnen sektes kunnen aanpakken.
Hoogleraar religie en recht Fokko Oldenhuis is het daarmee niet eens. "Sektesignaal had juist moeten worden uitgebreid", zegt hij in Trouw. "Er moet een overheidsinstantie zijn die signaleert dat gesloten groepen op weg zijn naar het overtreden van de wet. Een persoon die onderdeel is van zo'n groep doet dat niet zo gauw."
Politiewoordvoerster Westerhoff verwijst naar de website www.veiligthuis.nl, het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling.