EU-commissarissen willen nieuw migratiepact: 'Alle landen moeten bijdragen'

Het migratiebeleid van de Europese Unie gaat op de schop. De verplichte verdeling van migranten over de EU-lidstaten wordt geschrapt en de EU gaat zelf afgewezen asielzoekers uitzetten.

Dat vertellen de twee verantwoordelijke Eurocommissarissen in interviews met De Telegraaf en Trouw. Beiden hebben vandaag een ontmoeting met premier Rutte.

"We hebben een alomvattend Europees migratiebeleid nodig", zegt Eurocommissaris Schinas in De Telegraaf. De Griek stelt dat Europa altijd mensen die ellendige omstandigheden ontvluchten zal blijven opvangen. "Maar iedereen die niet die bescherming van de EU verdient, zal terug moeten. En deze keer doen we het ook."

Hij wil daarom vanuit Brussel afspraken maken met landen van herkomst. Tot nu toe deden landen dat zelf, met wisselend succes. "Als het aankomt op het sluiten van overeenkomsten over terugkeerdeals, heeft de EU vaak meer in de melk te brokkelen dan een individueel land."

De EU worstelt sinds de grote migratiecrisis van 2015-2016 met het gezamenlijke migratiebeleid. Bestaande afspraken, zoals de Dublin-regels waarbij migranten de asielprocedure moeten volgen in het eerste EU-land van aankomst, bleken onwerkbaar. Griekenland en Italië konden de enorme toeloop van vluchtelingen en migranten niet aan.

Een herverdeling van asielzoekers over de hele EU kwam nooit van de grond. "Het is duidelijk dat die asielzoekersquota niet de juiste oplossing waren", zegt de Zweedse Eurocommissaris Johansson in Trouw.

Tegelijkertijd vindt ze dat landen die weinig of geen migranten willen opvangen en ook geen geld wilden doneren, vooral uit Oost-Europa, verplicht moeten bijdragen aan het oplossen van de problemen van de zuidelijke lidstaten. "We moeten iets verzinnen waarbij een herverdeling niet de enige manier is om de landen te helpen die onder grote migratiedruk staan. Dat is een van de gevoelige onderwerpen waarover we nu aan het praten zijn. Maar ik denk niet dat vrijwillige solidariteit een optie is."

Voor haar collega Schinas is het duidelijk: wie niet opvangt, moet betalen. "Iedereen moet z'n bijdrage leveren op de een of andere manier. Ook dit zal niet makkelijk worden, maar we moeten het doen. Of het nou in Oost-, Noord-, West- of Zuid-Europa is, overal leeft het besef dat de EU niet een tweede keer kan falen met zo'n groot onderwerp."

Tweede Kamer

Johansson was vanmiddag in de Tweede Kamer om haar voorgenomen beleid toe te lichten en om vragen te beantwoorden. De meeste fracties zijn benieuwd naar de uitwerking van haar plannen. Die verwacht zij dit voorjaar te kunnen presenteren. Daarbij is de gezamenlijke aanpak van het uitzetten van vreemdelingen naar hun eigen land een belangrijk hoofdstuk.

Wat de PVV betreft mocht ze haar koffie opdrinken en dan toeristische attracties gaan bekijken. Forum voor Democratie noemde haar een lid van een onwettige organisatie. Johansson trok zich van die kritiek weinig aan en zei dat alleen een gezamenlijke Europese aanpak het migratieprobleem kan oplossen.