De keerzijde van K-pop: 'Ik was zo gestrest, dat ik niks meer at'
Nisrine Sahla & Roel van Niekerk
Nisrine Sahla & Roel van Niekerk
K-pop bleef maar groeien het afgelopen decennium. De Koreaanse muziekstroming die bekendstaat om de strakke choreografieën en pakkende muziek, groeide uit tot een miljardenindustrie, met concerten over de hele wereld. De kaartjes voor de optredens van grote bands zijn vaak in no time uitverkocht.
Maar dat het succes een keerzijde heeft, werd afgelopen maanden duidelijk. In korte tijd werden drie K-popsterren, Sulli, Goo Hara en Cha In-ha, dood gevonden. Ze maakten hoogstwaarschijnlijk zelf een einde aan hun leven. Het vermoeden is dat het leven als K-popster een rol heeft gespeeld.
Hoe ziet het leven van een K-popster eruit? Wat is de prijs die je betaalt voor het succes? Om dat uit te zoeken sprak NOS Stories met oud-trainees, experts en een K-popster zelf.
Veel grote Zuid-Koreaanse entertainmentbedrijven bedenken een K-popband - van de kleur oogschaduw tot aan de lengte van de leden - op de tekentafel. Vervolgens zoeken ze bij dat concept de juiste mensen, meestal uit de pool van trainees die bezig is met de zware opleiding tot K-popster.
De trainees doorlopen meerdere niveaus. "Als je heel goed bent, kom je uiteindelijk in de A-klasse terecht en maak je kans bij een groep te komen", vertelt onderzoeker Roald Maliangkaij. "Maar als je niet hard genoeg werkt, zak je terug naar de B-klasse en worden je vooruitzichten weer slechter." Naar schatting 2 tot 3 procent van de trainees schopt het uiteindelijk tot een band.
Het voelde alsof ik mezelf aan het verliezen was en ik was opgelucht toen ik weg kon.
De half Zuid-Koreaanse Euodias deed maar liefst vijftien keer auditie voordat ze werd aangenomen als trainee. Ze moest wel een streng contract ondertekenen. "Daar stond in dat ik twee jaar in Zuid-Korea moest blijven, anders moest ik een grote som geld terugbetalen. Mijn telefoon werd in beslag genomen en alles wat ik deed kon worden gecontroleerd door het bedrijf. Ik kreeg geen salaris."
Ook Kiya, die in Seoul woont, kreeg tijdens haar opleiding allerlei regels opgelegd. "Ik mocht geen relatie hebben, kreeg precies voorgeschreven wat ik op Instagram moest plaatsen en moest op dieet. Intussen maakte ik zes dagen per week lange dagen, van zeven uur 's ochtends tot twee of drie uur uur 's nachts. Op een gegeven moment was ik zo gestrest, dat ik niks meer at."
Volgens Maliangkaij proberen de entertainmentbedrijven met dit regime het imago van hun sterren goed te houden. "De K-popsterren zijn de iconen van perfectie. Als een vrouw bijvoorbeeld te wulps is, kan dat heel negatief werken op de fanbase. Dit soort contracten zijn in Zuid-Korea ook iets normaler dan in het westen Ook op de universiteit vragen ze je soms je privé-leven op de tweede plek te zetten."
Wie het uiteindelijk tot K-popster schopt, moet nog veel meer opgeven. Om in het plaatje te passen, wordt er vaak aan het uiterlijk van de de trainees gesleuteld. Vooral vrouwen krijgen volgens Maliangkaij cosmetische chirurgie, vaak de neuzen, de ogen en de kaaklijn. Bij de jongens gebeurt het ook regelmatig, maar wel iets minder vaak.
En het leven wordt intussen nog drukker dan tijdens de opleiding. "Ik heb wel eens een werkschema van een K-popster gezien en dat was echt bizar", zegt Maliangkaij. "Ze doen drie concerten op één dag en reizen dus van hot naar her. En er is soms geen tijd om te eten of te slapen. Dat zou bij een westerse groep volgens mij niet zo snel gebeuren."
Toch ziet de onderzoeker ook verandering. "Hoewel de K-popsterren nog steeds de iconen van perfectie zijn, zie ik wel dat ze anders met hun fans omgaan. De liedjes gaan meer over belangrijke zaken en worden een inspiratie voor fans die het moeilijk hebben. Ook praten K-popsterren meer met hun fans over uiterlijk en financiële zorgen, en over hoe je daarmee om moet gaan."
Voor Euodias en Kiya is het nooit zover gekomen, zij zijn gestopt met de opleiding. "Ik kon niet tegen de constante controle", vertelt Euodias. "Het voelde alsof ik mezelf aan het verliezen was en ik was opgelucht toen ik weg kon. Toen ik weer thuiskwam, voelde het alsof een last van mijn schouders viel."
Heb jij hulp nodig?
Dan kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.