Mijn 2019: Wiegman en de emotie die ze niet thuis kon brengen

Aan het einde van het jaar blikt NOS.nl met enkele hoofdrolspelers terug op 2019. Vandaag: Sarina Wiegman, de eerste bondscoach in de geschiedenis die met het Nederlandse vrouwenvoetbalteam de WK-finale wist te bereiken.

Alsof een wedstrijdje tegen een amateurteam uit de kelderklasse maar nipt was gewonnen. Alsof de apotheose van je favoriete serie na urenlang bingewatchen toch een beetje tegenviel. Alsof een date na een veelbelovende avond zegt dat je hartstikke leuk bent, maar wel op een vriendschappelijke manier.

Met zo'n gereserveerde blik loopt Sarina Wiegman op een late woensdagavond begin juli, richting het veld in Lyon. Verderop vloeien er tranen van geluk bij de speelsters van het Nederlands elftal. Háár speelsters.

Iedereen knuffelt elkaar, er wordt geschreeuwd. Wiegman is er inmiddels ook. Een voor een omhelst ze de speelsters. En dan ontvouwt zich ook een lach op het gezicht van de coach. En terecht. Nederland staat in de WK-finale.

Een paar minuten later wordt duidelijk waarom de bondscoach zo ingetogen reageerde op de historische prestatie. Ze beseft nog helemaal niet dat het Oranje na een slijtageslag tegen Zweden is gelukt om voetbalgeschiedenis te schrijven.

"Waarschijnlijk besef ik dat pas over een maandje of zes", stelt Wiegman op die zomeravond.

Bekijk hieronder de aflevering van 'Rivkah tackelt' met Sarina Wiegman waarin ze terugkijkt op 2019 en vooruitkijkt naar 2020.

Natuurlijk. Lieke Martens, Vivianne Miedema, Shanice van de Sanden, zo ongeveer iedereen in Nederland kende die namen inmiddels. In de zomer van 2017 waren de voetbalsters namelijk de oorzaak van een hype.

Het winnen van de Europese titel in eigen land zal voor altijd een mijlpaal zijn in de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal. Vanaf dat moment wordt Oranje echt serieus genomen. Door de andere landen en door de eigen fans.

Mooi, maar tegelijkertijd ook spannend. Want hoe zorg je ervoor om een volgende stap te zetten?

Steeds meer interviewverzoeken

"In de aanloop naar het WK was er wel veel veranderd", erkent Wiegman. "De groep was veel verder en voor sommigen zag hun hele leven er anders uit sinds het EK. Er kwam meer aandacht, er kwamen meer interviewverzoeken en we moesten ineens tijd inruimen voor commerciële activiteiten. Daarnaast werd er ook veel meer van ons verwacht."

Op het eindtoernooi in Frankrijk wordt Oranje gevolgd zoals dat bij de mannen van het Nederlands elftal ook gaat. Door een hoop journalisten met een kritische blik.

Het spel van de voetbalsters wordt - net als de teen van Martens - een dingetje. Daar waar op het EK het publiek werd verwend met snelle aanvallen, gaat het op het WK maar moeizaam.

Kritiek neemt toe

Het lukt Oranje volgens de pers maar niet om vanuit open spel veel te creëren. In de Franse hitte oogt het veldspel traag en de speelsters soms inspiratieloos, zo luidt de kritiek.

Wiegman krijgt er maar weinig van mee. "Ik wist wel wat de tendens vanuit de media was, maar verder niet. De kritiek was ook prima, dat hoort erbij. Maar voor ons was het alleen belangrijk om aan ons plan vast te houden."

Dat plan brengt Nederland zwaarbevochten zeges. Mede dankzij vele goals uit dode spelmomenten wint Oranje wedstrijd voor wedstrijd. Het lijkt wel alsof Wiegman het geluk aan haar broek heeft hangen.

NOS-analist en oud-voetballer Pierre van Hooijdonk weet het vattend te treffen. "Zelfs als Wiegman geblindeerd achter het stuur gaat zitten op de rotonde van de Champs-Élysées durf ik nog in te stappen", zegt hij na het behalen van de WK-finale.

Finale tegen Amerika

In die finale is Amerika, drievoudig wereldkampioen en de favoriet, de tegenstander. Oranje vecht voor wat het waard is en blijft lang op de been. Na 45 minuten is er nog niet gescoord.

"In de rust heb ik gezegd dat de speelsters van Amerika onrustig zouden worden, omdat ze nog geen doelpunt hadden gemaakt. Ik was ervan overtuigd dat we hoe dan ook een kans zouden krijgen; de vraag was alleen wanneer."

Maar nog voordat die kans er komt, krijgt Amerika na tussenkomst van de VAR een strafschop. Blikvanger Rapinoe benut de buitenkans. "Toen was het eigenlijk over", weet Wiegman.

"Normaal toonden we veel veerkracht, maar dat was toen anders. Je merkte op dat moment ook dat het toernooi heel zwaar was geweest, mentaal en fysiek."

Nederland verliest de WK-finale met 2-0. Opnieuw zijn er na de wedstrijd tranen. Ook Wiegman voelt emotie. "Het was een rotgevoel, maar tegelijkertijd voelde ik ook dat we het heel goed hadden gedaan. Dat zorgt voor emoties door elkaar heen, die je niet thuis kunt brengen. Heel gek."

Het is het eind van een voetbalzomer waarin het Nederlandse volk opnieuw in de ban raakt van de 'Leeuwinnen', met drukbezochte Oranjemarsen in Frankrijk als beste voorbeeld.

Onvoorstelbaar

"Het gaat natuurlijk om presteren, maar als je ziet dat je zoveel mensen in beweging krijgt en enthousiast maakt, onvoorstelbaar eigenlijk. Daar doe je het ook voor", aldus Wiegman.

"Ik vind het nog steeds zo knap. We hebben in 2017 onverwachts het EK gewonnen. We hebben toen gezegd dat we geen eendagsvlieg wilden zijn. Als je dan twee jaar later de WK-finale haalt, met alles wat er in de afgelopen tijd is veranderd in het leven van de speelsters, dan ben ik daar heel, heel trots op."