Ondernemers worstelen met Black Friday: 'Het is niet te doen'
Het is vandaag Black Friday. De uit Amerika overgewaaide shopping-dag waarbij producten met flinke kortingen de toonbank over gaan, wordt ook in Nederland elk jaar groter. Veel fysieke winkels en webshops doen eraan mee en klanten vinden het inmiddels vanzelfsprekend dat zij die dag in november kunnen rekenen op aanbiedingen.
Maar het verkopen van producten tegen een fors lagere prijs is niet voor iedere winkelier een optie. In tegenstelling tot grotere bedrijven hebben zij namelijk te maken met kleinere marges. Met een korting bovenop de bestaande prijs bestaat het risico dat zij er niets meer aan verdienen. Maar doordat veel bedrijven meedoen, voelen andere winkeliers druk om dat ook te doen.
Niets verdienen
"Black Friday is voor sommige ondernemers een mooie actie(periode), voor anderen niet", zegt Hester Duursema directeur van Detailhandel Nederland. "We merken dat het soms voor de kleine winkeliers, maar ook voor grote winkelketens, lastig is om niet mee te gaan met aanbiedingen rond die dag." Volgens de branchevereniging blijft het aan de ondernemer om in te schatten of het zinvol is om mee te doen of niet.
Martine Bakx, eigenaar van online speelgoedwinkel Artoek, herkent dat beeld. Zij doet opnieuw niet mee met de aanbiedingen op Black Friday. Deels omdat haar bedrijf vorig jaar veel last had van de 'bestelchaos' die vorig jaar ontstond, met vertraagde leveringen en klachten tot gevolg, maar ook omdat haar winst lijdt onder actiedagen als Black Friday. "Korting, gratis verzenden en hoge retour-percentages leiden ertoe dat er niets wordt verdiend. Ik verkoop liever niets, dan tegen de kostprijs of met een hoge kans op retour."
Kleine ondernemers betalen die korting uit eigen zak.
"Het is niet te doen", zegt ook Demi Willemsen, eigenaar van een webwinkel voor duurzame huidproducten. "Er wordt van ondernemers verwacht dat ze 30 tot soms 50 procent korting geven. Maar kleine ondernemers betalen dat uit hun eigen zak."
Grote bedrijven kunnen volgens Willemsen bovendien langzaam de prijs verhogen en dan 'opeens' korting geven. "Kleine ondernemers geven vaak al een eerlijke prijs, dan is het moeilijk om daar opeens veel vanaf te halen."
Willemsen geeft vandaag dus geen korting op haar producten. Iets wat ze best spannend vindt. "Ik ben wel bang dat klanten naar een concurrent gaan. En ik was ook bang dat ik klanten tegen de schenen zou schoppen, omdat ik ze via mijn sociale media-kanalen aanspreek op hun koopgedrag en het feit dat we bewuster moeten shoppen. Ik kreeg maar een negatieve reactie en die kwam van iemand die zei te genieten van Black Friday, omdat ze maar weinig te besteden heeft."
In plaats van Black Friday doet Willemsen nu aan Small Business Saturday. Bij de aankoop van bepaalde producten krijgen klanten een cadeaubon. "Mensen kunnen dan kiezen of ze hem zelf houden of met kerst doorgeven. Dat is toch waar de feestdagen meer om draaien."
Niet alleen voor winkeliers is Black Friday de drukste dag van het jaar. Om de bestel-piek aan te kunnen, test techbedrijf Paazl, dat software levert waarmee pakketjes kunnen worden bezorgd, al wekenlang de servers.
Je marge als kleine ondernemer niet weggeven en toch meedoen met Black Friday is volgens Daan Vaneker, directeur bij keurmerk WebwinkelKeur, "lastig maar wel mogelijk". "Mits je selectief bent op welke producten je korting aanbiedt. Ook moet je wel kunnen waarmaken wat je belooft. Heb dus ook de logistieke zaken goed op orde. En maak geen misbruik van de 'van/voor prijs'; daarvoor kun je een fikse boete krijgen als je de prijs de afgelopen drie maanden hebt aangepast."
Een andere manier om Black Friday als onderneming voor je te laten werken, is door met het Black Friday-concept te spelen, zegt Sector Banker Retail bij ABN Amro Henk Hofstede. Iets wat hij steeds meer ziet gebeuren. "Er ontstaat een groeiende tegenbeweging. Je ziet duidelijk dat partijen het inzien als Black Friday niet bij ze past, bijvoorbeeld als zij duurzame producten verkopen. Dat zie je in Amerika en nu ook steeds vaker in Nederland."
Systeem
Ook consumenten zijn kritisch, ziet Hofstede. "Zij willen steeds vaker transparantie en een goede herkomst van producten. Daar moeten marketinguitingen zoals Black Friday dan wel bij passen. En consumenten houden van koopjes, maar er zijn zat mensen die het ook maar een marketingfeest vinden."
Detailhandel Nederland herkent dat bij de achterban. "Ondernemers vragen zich steeds meer af hoe ze waarde kunnen genereren voor de consument, de branche en de maatschappij. We zien namelijk ook dat de consument niet altijd even positief staat tegenover deze 'gekte'. Misschien moeten we de discussie hierover wel opstarten. Nu lijken we elkaar vast te houden in een systeem."
