Rahiied wilde dokter worden, maar staat nu terecht voor vier moorden
Twee jaar en een dag hebben ze erop gewacht dat Rahiied A. voor de rechter moet verschijnen. Maar nadat A. bijna drie uur zwijgend heeft aangehoord wat er in zijn dossier staat, verlaten de eerste nabestaanden van zijn slachtoffers de rechtszaal. "Ik trek het niet meer", zegt Ron Paternoster. "De rechter doet er alles aan om antwoorden uit hem te krijgen. Maar het heeft geen zin."
Rahiied A. (23) wordt ervan verdacht in 2016 en 2017 elf ouderen in verzorgingstehuizen insuline hebben toegediend, zonder medische noodzaak. In zeker vier gevallen eindigde dat fataal. Paternoster verloor zijn moeder. Hij had stress voor vandaag, zegt hij. Om A. te kunnen zien en hopelijk te horen. Maar die zegt niets, op advies van zijn advocaten. Paternoster vindt dat "zeer disrespectvol".
Playmobil en stressbal
A. komt vanochtend met gebalde vuisten de rechtszaal binnen. Hij is nerveus. Hij beweegt driftig zijn rechtervoet en knijpt in een groene stressbal. Op zijn tafeltje zet hij een Playmobil-figuur.
Snel wordt duidelijk dat hij niets gaat zeggen. Slechts twee keer verbreekt hij zijn stilte: om zich te beroepen op zijn zwijgrecht en om te verwijzen naar een oude verklaring.
Kom op jongen, jij was erbij, wij niet.
A.'s houding leidt tot lichte frustratie bij de rechters. De voorzitter doet talloze pogingen om met hem in contact te komen. Vlak voor de pauze lijkt een andere rechter er genoeg van te hebben. "Kom op jongen, jij was erbij, wij niet. Wat is er nou gebeurd?" Maar A. geeft geen krimp.
"Heel irritant", vindt Cobi Bijland, die vandaag hoopte op meer duidelijkheid. Haar moeder overleefde de doses insuline die haar werden toegediend, volgens de aanklacht door A. Inmiddels is ze overleden. In een statement noemt Bijland A. een lafaard. "Je vertelde over je toekomstplannen en kwam over als vriendelijke jongen. Maar je was een jongen die kwetsbare ouderen probeerde te vermoorden."
Doktersdroom
Een beetje duidelijkheid komt er toch. Op basis van A.'s verleden en verklaringen bij de politie en een psycholoog, ontstaat het beeld van iemand die zich beter wilde voordoen. Die zocht naar complimenten en erkenning. "Je droom was om dokter te worden", zegt de rechter.
De weg daarnaartoe is hobbelig. A. werkt zich weliswaar op naar mbo-niveau 3, maar valt bij stages op doordat hij afspraken negeert en liegt. Ook steelt hij van cliënten, in een geval 5000 euro. Hij krijgt daarvoor een taakstraf.
Meerdere stages worden afgebroken. "Hij loopt rond alsof hij alles al weet en kan niet omgaan met feedback", zo wordt een stagebegeleider geciteerd. "Hij maakt een totaal eigen verhaal van zaken."
Kort voor het afronden van zijn opleiding krijgt A. een negatief studieadvies. Zijn werkgever houdt hij voor dat hij het diploma bijna binnen heeft, maar uiteindelijk moet hij weg. Zeker negen keer wordt A. in zijn mbo-jaren ergens weggestuurd, zegt de rechter. Wel volgt steeds een nieuwe kans. Zo komt hij uiteindelijk bij 't Huys te Hoecke in Puttershoek. Daar loopt hij twee jaar geleden tegen de lamp.
Huilend bij de politie
In Puttershoek werkt A. op een groep van zes bewoners. Geen van hen heeft suikerziekte en gebruikt insuline. Toch wordt een bewoner, mevrouw Bijland, op twee dagen onwel door een extreem lage bloedsuikerspiegel. Beide dagen werkt Rahiied A.
Bij de politie geeft hij later in tranen toe, zo zegt het dossier, "dat hij in alle drie insuline had gespoten". Die verklaring slaat ook op andere cliënten, waarvan hij dan al weet dat sommigen de insuline-injectie niet hebben overleefd.
'Actie en spanning'
Bij de psycholoog zegt A. later dat hij behoefte had aan "actie en spanning". Volgens de psycholoog loopt A. ook vaak met een stethoscoop om zijn nek. Als een echte arts.
Het handelen van A. bij mevrouw Bijland is vastgelegd op camerabeelden. Die roepen vragen op, volgens de rechter. Te zien zou zijn hoe A. vaker insuline toedient dan hij tegen de politie heeft gezegd. Verder is bekend dat hij bij mevrouw Bijland begon over stervensbegeleiding, terwijl hij ook heeft verklaard dat hij mensen wilde helpen. Pogingen van de rechter om duidelijkheid te krijgen, eindigen in stiltes.
De Rotterdamse rechtbank heeft nog zeven dagen uitgetrokken voor de zaak. Ron Paternoster is er morgen toch weer bij, maar advocaat Hamers van de betrokken families gelooft niet dat A. dan wel praat. "Ik ben bang dat er geen antwoord van hem komt", besluit hij.
