Dekker wil ontsnappen uit gevangenis strafbaar maken
Het kabinet wil ontsnappen uit de gevangenis strafbaar stellen. Nu is er nog geen aparte straf mogelijk als iemand ontvlucht en de Tweede Kamer had gevraagd dat te veranderen. Op verzoek van het kabinet heeft de Vrije Universiteit in Amsterdam onderzoek gedaan naar de voors en tegens en minister Dekker schrijft nu aan de Kamer dat dat onderzoek "een basis" vormt voor strafbaarstelling.
De minister noemt in zijn brief als voorbeeld een gedetineerde die vorig jaar de gevangenis ontvluchtte door zich in een vuilniszak te verstoppen, die door een handlanger naar buiten werd vervoerd. De handlanger werd veroordeeld voor hulp bij ontsnapping, maar de gedetineerde kon niet strafrechtelijk worden aangepakt. Dekker vindt dat onrechtvaardig en niet uit te leggen. "Ontsnappen ondermijnt het gezag van justitie en brengt gevoelens van onveiligheid teweeg in de samenleving", schrijft hij.
Natuurlijke drang naar vrijheid
De Amsterdamse onderzoekers zeggen dat ontvluchten in sommige landen wel, en in sommige niet strafbaar is. Ook in Nederland werd vaak als argument tegen strafbaarstelling gebruikt dat het gaat om "een uiting van de natuurlijke drang naar vrijheid van ieder mens".
De onderzoekers zeggen daarover dat dit argument anno 2019 aan belang heeft ingeboet. Maar ze zetten toch nog steeds vraagtekens bij invoering in Nederland, ook omdat ontsnappingen relatief weinig voorkomen en er ook andere mogelijkheden zijn om het probleem aan te pakken. Het is nu al mogelijk om mensen die ontsnapt zijn naar een strenger beveiligde afdeling over te plaatsen, verlof te weigeren of voorwaardelijke invrijheidstelling af te wijzen.
Enkelband doorknippen
Dekker weet nog niet of hij ook het doorknippen van een elektronische enkelband apart strafbaar gaat maken, zoals de Kamer ook had gevraagd. Hij denkt dat met hetzelfde soort argumenten als voor het bestraffen van ontsnapping het verwijderen van een enkelband strafbaar kan worden gesteld. Maar hij zegt dat dat nu ook al kan worden bestraft wegens vernieling.
Dekker gaat de komende tijd met diverse instanties overleggen en komt daarna met een wetsvoorstel.
Niet-bestaand probleem
Voorzitter Soeteman van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten vindt dat Dekker een oplossing zoekt voor een probleem dat er niet is. "Als je bij een ontsnapping een ruitje intikt of een bewaker bedreigt, is dat nu al strafbaar", zegt hij.
Daarnaast verliezen deze gevangenen hun kans op voorwaardelijke invrijheidstelling. Dat betekent dat de tijd dat ze achter de tralies moeten zitten twee keer zo lang duurt.
"Alleen een gevangene die ongehinderd de gevangenis uitloopt, gaat nu vrijuit. Dat komt maar eens in de tien jaar voor", zegt Soeteman. Hij vindt het onzin om daar een heel wetgevingsproces voor in gang te zetten.