Verkiezingen of niet? Dat is de brexit-vraag die deze week speelt

Deze week wordt er in het Britse Lagerhuis opnieuw gesproken over de brexit. Vandaag vraagt premier Johnson het parlement om in te stemmen met nieuwe verkiezingen op 12 december. De grote vraag is of dat lukt.

Al maanden durft vrijwel niemand te voorspellen hoe het brexit-proces zal verlopen. Ook nu wagen veel mensen zich niet aan een voorspelling van hoe deze week eindigt. "Daar durf ik niet eens een goedkope fles wijn op te zetten", zei correspondent Tim de Wit gisteren in Met het Oog op Morgen.

Wat vaststaat is dat Johnson een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig heeft om voor 12 december nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Om dit voor elkaar te krijgen, moet oppositiepartij Labour akkoord gaan, en die partij staat er slecht voor in de peilingen. De Conservatieve partij van Johnson is een stuk populairder. Mede daarom ziet de oppositiepartij het nu niet zitten om naar de stembus te gaan.

Meestemmen met oppositie?

Andere oppositiepartijen als de Schotse nationalisten van de SNP en de Liberaal Democraten zijn wel voor verkiezingen, maar alleen als de EU de brexit-deadline uitstelt tot 31 januari. Daartoe zullen de twee partijen morgen waarschijnlijk een wetsvoorstel indienen. In hun plan is sprake van een verkiezingsdatum van 9 december.

De verschillen komen voort uit het enorme wantrouwen tussen die partijen en de premier, weet De Wit. Het is daarom afwachten of Johnson bereid is om het LibDems-voorstel te steunen. "Want de regering moet hiervoor met de oppositie meestemmen. Maar als Johnson de stemming vanavond verliest, zou het voorstel van de LibDems weleens zijn enige snelle uitweg zijn om nieuwe verkiezingen voor elkaar te krijgen."

De EU

Ondertussen is er ook nog geen akkoord met de Europese Unie. De officiële brexit-datum staat daarmee nog steeds op 31 oktober; aanstaande donderdag dus. "In Brussel zeggen ze: we kijken eerst hoe het politieke spel in Londen zich deze week ontvouwt. Maar Labour zei vrijdag nog dat ze eerst van de EU willen horen of ze uitstel krijgen", zei De Wit. "Pas dan willen ze nadenken over verkiezingen. Beide partijen zitten dus op elkaar te wachten. Dat maakt het ingewikkeld."

Toch is het onwaarschijnlijk dat het Verenigd Koninkrijk donderdag de EU verlaat. In Brussel willen de meeste partijen uitstel verlenen. Johnson moest vorige week - tegen zijn zin in - van het Britse parlement om een brexit-datum van 31 januari 2020 vragen aan de EU.

The Guardian meldde gisteren dat de meeste van de overgebleven 27 landen hier, zoals verwacht, mee akkoord willen gaan. De Britten krijgen de optie de EU eerder te verlaten als er politieke goedkeuring is gekregen voor een brexit-deal. De krant schrijft dat op basis van een uitgelekt concept van de overeenkomst.

De grote vraag is nu of dit alles zich ook daadwerkelijk deze week ontvouwt, of dat er toch weer politieke goocheltrucs uitgehaald worden. Niets is zeker in het brexit-dossier.

Klik op onderstaande afbeelding om chronologisch door de belangrijkste brexit-momenten te scrollen. Bepaal zelf hoe moeilijk je de brexit maakt, door je instapniveau met één klik aan te passen: