'Doorbraak MKZ-dossier: mond-en-klauwzeer niet meer te achterhalen'

Het is niet meer na te gaan of er in 2001 daadwerkelijk mond-en-klauwzeer (MKZ) is geweest in Kootwijkerbroek. Drie deskundigen oordelen dat bij tests destijds is afgeweken van de voorschriften. Dit staat in stukken in handen van Omroep Gelderland. Hiermee lijken de boeren gelijk te krijgen in hun jarenlange juridische strijd. Volgens hen is nooit sprake geweest van een grote MKZ-uitbraak.

"Dit is de doorbraak", zegt Lau Jansen van Stichting Onderzoek MKZ-crisis Kootwijkerbroek tegen de regionale omroep. Hij treedt in de juridische zaken op als deskundige van de Kootwijkerbroekers. Jansen denkt dat als de rechter het oordeel van de deskundigen overneemt, de uitspraak niet anders kan zijn dan dat de ruiming in Kootwijkerbroek onterecht was.

In 2001 breekt het MKZ-virus uit in Nederland. Ook bij een bedrijf in Kootwijkerbroek wordt positief getest op de dierenziekte. Zo'n 60.000 dieren op 246 bedrijven in het dorp en omgeving worden geruimd. De inwoners geloven niet dat er daadwerkelijk een uitbraak was van het virus. Boeren en belanghebbenden hebben al die tijd, zo'n achttien jaar lang, het besluit van het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) aangevochten. De tegenstanders van het besluit geloven niet dat de testuitslagen kloppen.

Aanvullend onderzoek

Rechters besluiten om drie deskundigen te vragen een oordeel te vellen over het dossier. Daarbij moeten die vooral kijken of het laboratorium is afgeweken van voorschriften en wat de gevolgen daarvan zijn. Bij de laatste zitting, in mei dit jaar, gaven drie deskundigen hun oordeel over de tests en de gang van zaken in het laboratorium waar die werden uitgevoerd.

"Als je het hele verhaal bekijkt, zie je zaken die niet kloppen", zei een van de deskundigen, viroloog professor Ab Osterhaus tijdens de zitting. "Het virus is aangetoond bij een enkel dier en vervolgens is de vraag hoe hard dat is."

In eerste instantie zou het College van Beroep voor het bedrijfsleven uiterlijk 6 augustus uitspraak doen. Maar in de weken erna ontstaan bij de rechters nieuwe vragen. Het onderzoek wordt heropend en aan de deskundigen worden aanvullende vragen gesteld. In een aanvulling op het rapport schrijven de deskundigen nu duidelijker welke tekortkomingen ze constateren in de diagnoses.

Uitspraak

Naast de tekortkomingen in de tests en het afwijken van de voorschriften noemen de deskundigen ook dat de positieve uitslagen van het laboratorium niet overeenkwamen met het onderzoek op de boerderij.

Komende woensdag behandelt het College van Beroep voor het bedrijfsleven de zaak die de Kootwijkerbroekers hebben aangespannen tegen de Nederlandse Staat. De boeren hopen dat de rechter oordeelt dat in 2001 tienduizenden dieren ten onrechte zijn geruimd.