VVD-Kamerlid Van Haga uit fractie; gevolgen voor coalitie onduidelijk

De VVD heeft Tweede Kamerlid Wybren van Haga uit de fractie gezet. Gisteren ontstond opnieuw ophef over Van Haga's bemoeienis als verhuurder met woningen die hij in eigendom heeft. Hij zou zonder vergunning bouwwerkzaamheden hebben laten uitvoeren aan een hofje van hem in Haarlem en een bewoner die daarvan melding had gemaakt, agressief hebben benaderd.

Fractievoorzitter Dijkhoff zei vandaag na een fractievergadering dat Van Haga eerdere afspraken over zijn zakelijke activiteiten heeft geschonden. "Er is toch bemoeienis geweest en dat is een schending van de afspraken die we hebben gemaakt naar aanleiding van bevindingen van de integriteitscommissie van de partij." Volgens Dijkhoff is daardoor geen sprake van een "strikte scheiding" tussen de zakelijke en politieke activiteiten van het Kamerlid.

Of Van Haga Tweede Kamerlid blijft, is nog niet duidelijk. Daarover gaat hij nog nadenken: "Het valt rauw op mijn dak". Hij wil eerst met een paar mensen overleggen. Op de vraag of hij zich misschien bij een andere fractie aansluit, antwoordde hij dat hij de vervolgstappen niet in beeld heeft en dat hij zich VVD'er voelt.

Van Haga is het niet eens met de conclusie van Dijkhoff:

Van Haga kwam vorig jaar ook al in opspraak door een huurkwestie waarbij hij Amsterdamse regels had geschonden. De VVD-integriteitscommissie bepaalde toen dat hij moest stoppen als ondernemer of dat hij anders zijn Kamerlidmaatschap moest neerleggen. Hij koos voor het eerste. Vervolgens haalde hij afgelopen zomer het nieuws toen hij werd betrapt op rijden met te veel drank op.

38 jaar VVD-lid

Van Haga vindt het besluit van de fractie "ontzettend jammer". "De optelsom voor de fractie is een andere dan die van mijzelf", zei hij. Het Kamerlid benadrukte dat hij 38 jaar lid is geweest van de VVD. Van Haga erkende dat hij een mail heeft gestuurd aan een huurder, maar hij ontkende dat hij daarmee afspraken heeft geschonden.

Daar denkt fractievoorzitter Dijkhoff heel anders over:

Van Haga zei dat hij zijn zakelijke activiteiten wel degelijk op afstand heeft gezet, maar hij voegde eraan toe dat iemand die hij goed kent antwoord krijgt als die een mail stuurt. Volgens hem wil dat niet zeggen dat hij zich actief met het beheer van zijn bedrijven heeft bemoeid.

Principieel

"Het fundamentele probleem dat hieraan ten grondslag ligt, en dat is principieel, is de vraag of je als ondernemer volksvertegenwoordiger kunt zijn", voegde hij eraan toe. Volgens Van Haga is hij uit de fractie gezet door een optelsom van dingen, die grotendeels onwaar zijn.

Als Van Haga op eigen titel verdergaat, houdt de VVD nog maar 32 van de 33 zetels over en heeft de regeringscoalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie nog maar 75 zetels. Dat is geen Kamermeerderheid meer.

Dijkhoff zei dat alle andere VVD-Kamerleden achter het besluit staan om Van Haga uit de fractie te zetten. Hij voegde eraan toe dat er ook VVD'ers zijn met "ondernemende activiteiten, die dat wel op een zorgvuldige wijze combineren".

Veel in de emmer

Op de vraag aan Dijkhoff of dit de druppel was die de emmer deed overlopen, antwoordde de fractievoorzitter dat dit "een losse kwestie" was, maar dat er al "het nodige in de emmer zat". Dijkhoff zei verder dat de fractie Van Haga heeft gevraagd zelf terug te treden: "Hij honoreerde dat niet, dan moet de fractie een beslissing nemen en dat hebben we gedaan."

Volgens Dijkhoff heeft bij de afweging van de fractie ten opzichte van Van Haga geen rol gespeeld dat hij het 76e Kamerlid van de coalitie was en heeft dat bij eerdere kwesties ook niet meegewogen.

Het eventuele verlies van de meerderheid door de coalitie is volgens politiek verslaggever Ron Fresen overigens een overzichtelijk risico: "Want het kabinet zal het met nieuwe plannen nooit op zo'n krappe meerderheid laten aankomen, omdat het dan in de Eerste Kamer alsnog nat gaat."