Niet naar buiten durven door te weinig wc's: 'het taboe moet eraf'

Is er wel een wc in de buurt als ik de deur uitga? De meeste mensen denken daar niet over na, maar voor honderdduizenden mensen met continentieproblemen is het een dagelijks probleem. Gemeenten moeten zich daar meer van bewust worden en zich hard maken voor genoeg openbare toiletten. Met die oproep komt de Continentie Stichting Nederland vandaag op de Nationale Plasdag.

"Veel gemeenten weten niet hoe hard het nodig is", zegt Karel van Koppen namens de Continentie Stichting. Hij deed onderzoek naar het toiletbeleid van gemeenten en ziet dat het onderwerp openbare toiletten steeds vaker op de agenda komt, maar er zijn nog genoeg gemeenten waar niets gebeurt. "En dat terwijl zo'n 1 op de 20 mensen liever thuis blijft omdat er niet voldoende toiletten zijn."

Volgens Van Koppen kunnen in totaal 850.000 mensen niet volledig deelnemen aan de maatschappij vanwege continentieproblemen. "Onze grote wens is dat in gebieden waar veel mensen komen, zoals winkelstraten, om de 500 meter een openbaar toilet is. Mensen moeten binnen vijf minuten een toilet kunnen vinden, anders zijn ze te laat."

'De ontlasting liep langs mijn benen'

Carlijn Willemstijn weet uit ervaring hoe belangrijk het is dat er voldoende wc's in de buurt zijn. "Ik heb sinds 17 jaar een stoma. Twee jaar geleden lekte mijn stomazakje en ik wilde dat vervangen. Toen ik in de supermarkt vroeg of ik naar de wc mocht, werd gezegd dat dat niet kon. Ook toen ik vertelde dat ik mijn stoma moest vervangen, verwees de medewerker me naar een café aan de overkant. Dat zou over tien minuten opengaan, maar ik had geen tien minuten. De ontlasting liep langs mijn benen."

Uiteindelijk heeft Willemstijn buiten in de bosjes haar stoma moeten vervangen. Ze schreef haar verhaal twee jaar geleden op in een blog en ze kreeg tientallen reacties van mensen die door continentieproblemen bang zijn om de deur uit te gaan. Namens onder meer de toiletalliantie pleit ze voor meer openbare toiletten. "Poep en plas blijft taboe, terwijl het zo normaal en vanzelfsprekend is. We doen het allemaal. Als je niet zeker weet dat je ergens naar de wc kan, blijf je liever thuis en dat zorgt voor een sociaal isolement."

HogeNood-app

Karel van Koppen zegt dat gemeenten meer kunnen doen dan alleen meer toiletten neerzetten. "Ze kunnen bijvoorbeeld afspraken maken met winkels en horecazaken. Die plekken kunnen dan toegevoegd worden in de HogeNood-app, waarin je kan zien waar het dichtstbijzijnde toilet is. En winkeliers hebben daar uiteindelijk ook belang bij, omdat mensen die de deur niet uit durven nu vaak online winkelen."

In Rotterdam is dat al mogelijk bij 35 horecazaken. Daar hangt een groene sticker op de deur zodat mensen weten dat ze er gratis gebruik kunnen maken van de wc. Rotterdam scoort daarom goed bij de test van de Continentie Stichting, ook omdat ze er in het stadscentrum hypermoderne openbare toiletten hebben.

Zo zien die toiletten eruit:

Van Koppen heeft er vertrouwen in dat het toiletbeleid bij meer gemeenten op de agenda komt. "Ik kreeg van sommige ambtenaren te horen dat ze er nooit vragen over kregen van inwoners. Dan zeg ik altijd: de meeste mensen durven met hun problemen niet eens naar de huisarts, laat staan naar de gemeente."

Door het probleem weer bij gemeenten aan te kaarten, is het gesprek over het belang van openbare toiletten op sommige gemeentehuizen op gang gekomen, zegt Van Koppen. "Als we dit onderzoek volgend jaar weer doen, verwacht ik dat er wel een verbetering te zien is."