Timmermans: 'We moeten het niet verprutsen, dan verliezen we het'

Frans Timmermans hoopt dat koning Willem-Alexander morgen tijdens de Troonrede benadrukt dat de samenleving moet worden omgevormd om klimaatverandering tegen te gaan. "Het gaat om de gezondheid van onze kinderen, om de veiligheid ons land", zegt hij. Als de koning dan ook nog eens benadrukt dat Nederland een leidende rol moet spelen bij de klimaatrevolutie dan is Frans Timmermans een tevreden man.

De vicevoorzitter van de Europese Commissie praat voor het eerst over zijn nieuwe baan. Na een teleurstellende zomer, waarbij hij net niet tot opvolger van Jean-Claude Juncker werd benoemd, is hij helemaal klaar voor het nieuwe politieke seizoen. "Ik lees veel terug in het programma van Ursula von der Leyen waar we zelf als sociaaldemocraten mee de boer op zijn gegaan tijdens de verkiezingscampagne. Dat vind ik hartstikke mooi", is het enige wat hij er over wil zeggen.

Timmermans moet binnen honderd dagen een ambitieus klimaatplan op tafel leggen. Een 'Green Deal'. Timmermans: "We moeten Europa op de toekomst voorbereiden. De samenleving moet helemaal anders. Het is een soort industriële revolutie, gecombineerd met een demografische revolutie. Europa wordt namelijk steeds kleiner, er zijn steeds minder Europeanen. Dan moeten we ons ook nog eens ontdoen van fossiele brandstoffen, dus het wordt een hele opgave. Je moet de samenleving helpen dat om te turnen in een positieve toekomst."

Radicaal doen

De grote uitdaging zal worden om het én radicaal te doen én niemand achter te laten. In de Green Deal plannen zullen nieuwe maatregelen komen over het aanleggen van wegen, over bouwen, over transport, over winning van delfstoffen zoals kolen. "Dat is een kwestie van wennen", aldus Timmermans. "Je springt in het water en denkt: 'oei het is koud'. Na twee minuten denk je: 'toch wel lekker, dat water'."

En dus komen er ambitieuze plannen. De uitstoot voor auto's moet omlaag en er moeten meer windparken komen in bijvoorbeeld de Noordzee. "Er moet een schepje bovenop."

Maar Timmermans wil dat het wel eerlijk gaat. "Ik zie zorgen bij mensen. De samenleving verandert snel en mensen vragen zich af of er nog wel plek voor hun is in die nieuwe samenleving. Als wij in Europa niet kunnen aantonen dat voor mensen er een plek is, dan krijgen we ze niet mee."

Hij noemt als voorbeeld de Poolse mijnwerker, die als de mijnen vanwege de klimaatmaatregelen worden gesloten, wel een nieuwe baan moet krijgen. Als dat niet lukt mislukt het, volgens Timmermans. "We moeten bewijzen dat er dus een toekomst is."

Af te rekenen

En daar is Timmermans over vijf jaar op af te rekenen. "Er moet over vijf jaar overal in de EU klimaatwetgeving zijn. Er moet meer duurzame energie worden opgewekt, de landbouw is dan drastisch gereorganiseerd en de biodiversiteit enorm toegenomen. Dat zijn de doelen waarop ik af te rekenen ben."

"Maar", zo voegt hij eraan toe, "we moeten het niet verprutsen, want dan verliezen we het. En als we tijd verliezen wordt het alleen maar pijnlijker, duurder en krijgen we meer natuurrampen over ons heen."