Meer dementerenden in ov: 'Belangrijk te weten hoe daar mee om te gaan'

Een man die na een toiletbezoek in de trein tussen Amsterdam en Utrecht niet meer weet waar hij zat en zijn vrouw kwijt is. Of een oudere vrouw die op Schiphol op zoek is naar een vliegtuig, waarmee ze naar haar inmiddels overleden ouders wil. Zo maar twee voorbeelden uit de praktijk van dementerende reizigers waarmee ov-medewerkers bijna dagelijks te maken krijgen.

En dat wordt komende jaren alleen maar meer, want door de vergrijzing stijgt het aantal mensen met dementie van 280.000 nu naar bijna een half miljoen in 2040. Het grootste gedeelte van die groep gaat nog graag op pad en vindt bijvoorbeeld het in- en uitchecken of het vinden van het juiste perron vaak lastig.

Mede daarom was vanochtend op Utrecht Centraal de aftrap van de bewustwordingscampagne 'Goed omgaan met dementie in het openbaar vervoer'. Een initiatief van Samen dementievriendelijk, NS en Connexxion.

Hulpeloze blik

Voor alle ov-medewerkers is er een online training ontwikkeld, die moet helpen bij het signaleren van en omgaan met demente mensen. Servicemedewerker Helen hielp mee aan de cursus. In haar werk op Schiphol heeft ze regelmatig met demente mensen te maken.

Om de signalen te herkennen in alle drukte kijkt ze naar de gezichten, vertelde ze in het NOS Radio 1 Journaal. "Als mensen een hulpeloze blik hebben of onzeker lijken, probeer ik contact te maken en ga ik naar ze toe om te vragen of ze hulp nodig hebben. En dan gaat het niet alleen om welke trein ze moeten hebben, het kan ook gaan om waar bijvoorbeeld het toilet of een bepaalde winkel is."

Het is niet eenvoudig om dementerenden eruit te halen. "Als een klein kind alleen rondloopt, zie je meteen dat er hulp nodig is. Bij dementen, wat toch vaak ouderen zijn, weet je niet meteen welke hulp zij nodig hebben", zei Helen. Als iemand echt de weg kwijt is, probeert de servicemedewerker een naam of telefoonnummer te achterhalen. "Zodat we degene uiteindelijk weer op weg kunnen helpen."

Open uitstraling

Ook medewerkers van Veiligheid en Service hebben een belangrijke taak in het helpen en opmerken van dementerenden. Een van hen is Thijs, ook hij merkt steeds vaker dat dementerenden het lastig hebben in het openbaar vervoer. "We proberen hen daarom zo vriendelijk mogelijk te woord te staan met een open uitstraling. Zo proberen we er vragenderwijs achter te komen wat hen op het station brengt en waar ze uiteindelijk heen willen."

Tijdens de opleiding leerde Thijs iets waar hij niet bij had stilgestaan. "Ik dacht altijd dat mensen met dementie ouderen waren, maar we zien ook steeds meer jongere mensen. Dat wist ik zelf niet."

Hij vindt het dan ook belangrijk dat er aandacht is voor dementie in het openbaar vervoer. "We komen het steeds vaker tegen. Daarom is het belangrijk dat ook mijn directe collega's weten hoe ze daar mee om moeten gaan."