Rutte: Oranjes doen niets verkeerd, kostenposten 'verschrikkelijk ingewikkeld'
Premier Rutte denkt dat het Koninklijk Huis geen dubbele vergoeding heeft gekregen voor het onderhoud van de inboedel van de paleizen. In een reactie op een artikel van NRC zegt hij dat de exacte betaling van restauratie van allerlei spullen "verschrikkelijk ingewikkeld" is.
Maar hij is ervan overtuigd dat koning Willem-Alexander, de voormalige koningin Beatrix en haar moeder Juliana niets verkeerds hebben gedaan, laat staan bewust. "Die zitten niet expres iets te doen", aldus de premier bij inloop van het wekelijkse coalitieoverleg.
Dit is wat Rutte over de kwestie zei:
NRC concludeert op basis van eigen onderzoek dat de overheid al ruim dertig jaar dubbel betaalt aan het onderhoud van de inventaris van de paleizen Noordeinde, Huis ten Bosch, Het Loo en Soestdijk. Het gaat dit jaar om een vergoeding van naar schatting 320.000 euro.
Tussen 1982 en 2009 nam de Rijksoverheid vrijwel de gehele inboedel over van de vier genoemde paleizen. Voor de huisraad van de eerste drie paleizen werd in de jaren 80 zo'n 20 miljoen gulden betaald aan prinses Juliana. Dat komt nu neer op ongeveer 17 miljoen euro. Het parlement werd daarover niet geïnformeerd. In 2009 werd een onbekend bedrag betaald voor de inventaris van Soestdijk.
Openbaar
Met de aankoop van de inventarissen kreeg de overheid de plicht deze te onderhouden, maar het staatshoofd bleef de vergoeding elk jaar ontvangen. Uit een nota die onlangs openbaar is gemaakt door het Nationaal Archief blijkt dat in 1978 in totaal 280.000 gulden werd betaald. Dat bedrag is geïndexeerd en opgelopen naar zo'n 320.000 euro dit jaar.
De Rijksvoorlichtingsdienst sprak na de publicatie van het NRC-artikel al tegen dat de Staat dubbel betaalt aan het onderhoud. Rutte zegt dat hij zelf de kosten van het onderhoud ook niet snapt.
De complexiteit van het gekozen systeem in de jaren 70 is debet aan de huidige verwarring: alles is in één pot gestopt. Alleen ingewikkelde restauraties van de inventaris worden nog apart betaald, zegt Rutte. "Er is één grote pot voor de restauratie van kleine meubeltjes en spulletjes, de grotere restauraties worden nog door de overheid gedaan."
Regeringspartij D66 en oppositiepartij GroenLinks willen opheldering van premier Rutte. D66 vreest dat dergelijke "schimmige" financiële constructies de koning onnodig kwetsbaar maken. "Het is zonde dat er gedoe blijft over de financiën", zei Kamerlid Sneller vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Ook GroenLinks-Kamerlid Özütok wil dat de premier naar de Tweede Kamer komt om tekst en uitleg te geven.
Rutte denkt niet dat er aanleiding is om de kwestie extra uit te zoeken. "Ik heb niet het idee dat er iets mis is."
