Scholen in grote steden vragen om crisisaanpak lerarentekort

Scholenkoepels uit de vijf grootste steden vragen in een brief aan de minister aandacht voor het lerarentekort. Volgens hen zijn er structurele oplossingen nodig en is de situatie nijpend.

Alleen al in Amsterdam zijn er 280 vacatures voor basisschoolleraren, en dat beeld is in de andere steden niet veel anders, schrijven de besturen. "Wij vragen u dringend om een crisisaanpak", staat in de brief. Om het rooster rond te krijgen, ontkomen de scholen er bijvoorbeeld niet aan om onbevoegde mensen voor de klas te zetten, zeggen ze.

De schoolbesturen schetsen in de brief zeventien noodmaatregelen die volgens hen deels al genomen zijn en deels genomen kunnen worden om de situatie het hoofd te bieden. Dat zijn crisismaatregelen die niet allemaal voldoen aan de wet of de cao, maar volgens de ondertekenaars misschien onontkoombaar zijn.

Leeftijd omhoog?

Sommige plannen zijn onconventioneel: het inzetten van vrijwilligers, het verlagen van aantal lesuren, het invoeren van een vierdaagse schoolweek of zelfs het oprekken van de minimumleeftijd van scholieren van 4 naar 5 jaar.

In het AD wordt ingezoomd op die laatste optie, maar de scholen zelf verwachten niet dat het er echt van zal komen. "Het is een mogelijk scenario, maar daar is in Rotterdam op dit moment absoluut geen sprake van. We zullen er ook alles aan doen om dat te voorkomen", zegt de Rotterdamse schoolbestuurder Hans Lesterhuis.

Het ministerie van Onderwijs zegt in een reactie dat in de wet staat dat kinderen op 4-jarige leeftijd naar school mogen. "Daaraan moeten alle scholen voldoen, ook in tijden van het lerarentekort", zegt een woordvoerder. Het ministerie wil in gesprek met de besturen over de verschillende voorstellen.

Brand blussen

Schoolbesturen benadrukken dat ze er alles aan doen om deze noodscenario's te voorkomen, maar merken wel dat de rek eruit is bij het invullen van vacatures en het zoeken naar vervangers. "Ik ben nog nooit op deze manier het schooljaar begonnen, en ik zit al dertig jaar in het onderwijs", zegt de Amsterdamse schoolbestuurder Joke Middelbeek.

De wethouders van de vier grote steden hebben met minister Slob overlegd over het lerarentekort, maar concrete maatregelen kwamen daar niet uit. Tot frustratie van Middelbeek: "Er is brand. En we zijn nog heel erg aan het nadenken of we met schuim of met poeder gaan blussen. Maar begin nou eens met spuiten."

Politieke reacties

Het plan om de schoolgaande leeftijd te verhogen naar 5 jaar stuit op verzet bij de verschillende politieke partijen. VVD-Kamerlid Heerema wijst erop dat sommige kinderen al met 3,5 jaar "zitten te stuiteren" om naar school te gaan. Hij wil dat de gemeentes meer doen, door bijvoorbeeld leraren goedkopere huizen aan te bieden.

D66-Kamerlid Van Meenen wil dat de minister duidelijkheid geeft over wat er moet gebeuren om het tekort op te lossen. "Dan kunnen we het daarover in de Kamer hebben. Het blijft nu te stil."

De oppositie heeft eveneens kritiek op de minister, en voelt ook weinig voor verhoging van de schoolleeftijd. PvdA-leider Asscher noemt het idee volstrekt bizar. "Het lerarentekort is een nationale crisis, het kabinet moet veel meer doen", twittert hij. GroenLinks pleit voor meer samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs. De SP zou kinderen liever eerder dan later naar school laten gaan.