Canadese bevrijders zoals Melvin (19) krijgen gezicht voor WOII-herdenking
Op de Canadese Oorlogsbegraafplaats in Bergen op Zoom liggen de graven van 969 gesneuvelde Canadezen. Rijen witte zerken, met daarop de namen en leeftijden van de jonge mannen die omkwamen bij de Slag om de Schelde in het najaar van 1944. Morgen wordt die slag groots herdacht; het is de aftrap van het lustrumjaar 75 jaar vrijheid.
Om te voorkomen dat de omgekomen militairen in de vergetelheid raken, proberen vrijwilligers en scholieren nu informatie en foto's over hen te vinden en contact te leggen met nabestaanden.
Alexandra dook in het verhaal van de 19-jarige Melvin Danielson, en dat maakte indruk op haar:
De stichting Faces to Graves heeft als doel de 6367 Canadese geallieerde soldaten die omkwamen bij de bevrijding van Nederland een gezicht te geven. De meesten van de hen liggen op begraafplaatsen in Bergen op Zoom, Groesbeek en Holten. Die worden beheerd en onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission. Vrijwilligers en scholieren 'adopteren' een graf en proberen herkomst, levensloop en eventuele nabestaanden te achterhalen.
19-jarige boerenknecht in een tank
Alexandra Hattink stuitte via haar geschiedenisleraar op het Mollercollege in Bergen op Zoom op het verhaal van soldaat Melvin Danielson. Die was 19 toen hij op 23 oktober 1944 zwaargewond raakte bij gevechten om de bevrijding van Bergen op Zoom, bekend als Operatie Suitcase.
Melvin was een blonde knul met Zweedse ouders die naar Canada waren geëmigreerd. Het gezin bestond uit zes broers en vier zussen. Melvin maakte de middelbare school niet af, maar ging als 15-jarige aan de slag als boerenknecht.
Toen de oorlog uitbrak besloot hij in 1943 het leger in te gaan. Een jaar later trok hij via Normandië met zijn regiment naar Nederland. Daar werd hij ingezet bij de Slag om de Schelde. In de buurt van Bergen op Zoom werd zijn tank geraakt door een antitankgranaat en raakte hij zwaargewond. Hij stierf twee dagen later.
Alexandra vond de zoektocht spannend. Vooral omdat het haar lukte te achterhalen wat er met Danielson was gebeurd tussen de beschieting van zijn tank en zijn overlijden.
"Daar was niets over bekend, maar is een bijzonder verhaal. Want het blijkt dat een Duitse soldaat zich over hem heeft ontfermd en hem naar het Canadese kamp heeft gesleept. In de hoop dat hij daar medische hulp zou krijgt."
"Die Duitse soldaat heeft hem voor de ingang neergelegd en is hard weggerend om niet gevangen te worden genomen. Helaas heeft dat niet geholpen, want hij is toch overleden."
Alexandra is zeer onder de indruk van dat verhaal: "De oorlog is voor mij menselijker, persoonlijker geworden. Uiteindelijk zijn die soldaten allemaal mensen die elkaar helpen. Die Duitser was de vijand maar had toch de moed de vijand te helpen."
De Slag om de Schelde is de geallieerde militaire operatie die de toegang tot de al ingenomen haven van Antwerpen vrij moest maken. Dan zouden de geallieerde troepen van daaruit worden bevoorraad bij hun opmars door Europa. Tot dan toe gebeurde dat al sinds D-day vanuit Normandië.
De steeds langer wordende aanvoerlijnen dreigden de geallieerde opmars te stuiten. Feitelijk begon de slag op 2 oktober, toen het Canadese 1e leger vanuit België de grens met Nederland overstak. En met hulp van Britten en Polen in vijf weken de Duitse Siegfriedlinie wist te doorbreken en zo de Schelde bevaarbaar maakte voor geallieerden.
Door de Slag om de Schelde werd Zuidwest-Nederland bevrijd van de Duitse bezetters.