Ggz-instelling behandelt steeds vaker patiënten zonder betaald te worden
Ondanks een sterke stijging van het aantal patiënten in de geestelijke gezondheidszorg en een duidelijke stijging van de omzet, daalde het gemeenschappelijke financiële resultaat van de ggz-sector afgelopen jaar met 65 procent ten opzichte van 2017.
Een belangrijke oorzaak daarvoor is dat zorgverzekeraars en gemeenten vaak minder zorg vergoeden dan de ggz levert. Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 238 ggz-instellingen door een accountantskantoor en inkoopcombinatie Intrakoop.
Een kwart van de ggz-sector maakt verlies. Het aantal verliesgevende ggz-instellingen steeg van 46 in 2017 naar 60 in 2018. De totale kosten die de ggz-sector maakt stijgen beduidend sneller dan de inkomsten. Hoe groter de ggz-instellingen, hoe slechter ze financieel presteren.
De Parnassia Groep, veruit de grootste instelling die in zijn eentje ongeveer twintig procent van de ggz-sector omvat, maakte vorig jaar nog een bescheiden winst van ruim een procent. Hoewel de omzet dit jaar met bijna vijf procent steeg, maakte Parnassia in 2018 meer dan drie procent verlies.
Meer zorg geleverd dan is vergoed
Het rapport van Intrakoop en Verstegen accountants laat geen misverstand bestaan over de oorzaken van de slechte financiële situatie in de ggz-sector. "Uit de jaarverslagen van de verliesgevende organisaties blijkt dat de verliezen grotendeels worden veroorzaakt doordat meer zorg geleverd is dan vergoed wordt door verzekeraars en gemeenten," aldus het rapport.
Zowel zorgverzekeraars als gemeenten maken meestal afspraken met ggz-instellingen met een budgetplafond. Stel dat een zorgverzekeraar afspreekt met een ggz-instelling dat die voor 5 miljoen euro zorg mag leveren aan haar verzekerden, dan zou de zorg aan de verzekerden van die verzekeraar moeten stoppen, zodra dat bedrag is bereikt.
Maar in de praktijk nemen ggz-instellingen dan vaak nog nieuwe patiënten van zo'n verzekeraar aan omdat die zorg nodig hebben. Bovendien maken ze lopende behandelingen af, die dan niet worden vergoed.
Ernstige crisis dreigt
"Ook de stijgende personeelskosten vanwege de arbeidsmarktproblematiek, een hoog ziekteverzuim en de inzet van uitzendkrachten drukken het resultaat", stelt het rapport. De kosten van personeel in loondienst stegen met ruim zeven procent en voor de inhuur van zzp'ers werd maar liefst 18 procent meer uitgegeven. Het ziekteverzuim in de sector is met zes procent tamelijk hoog.
Het rapport waarschuwt dat een ernstige crisis dreigt. Om te voorkomen dat de ggz-zorg vastloopt zou volgens de opstellers het bestuurlijk akkoord tussen het ministerie van VWS en de ggz-sector herzien moeten worden.
Dat akkoord loopt van 2019 tot en met 2022. In die periode mag het volume aan ggz-zorg gemiddeld met één procent per jaar groeien, een percentage dat ver achterblijft bij de werkelijkheid in de geestelijke gezondheidszorg. In 2018 steeg het aantal ggz-patiënten met 11 procent.