'De vaart gaat eruit': verwachte groei slechts 1,4 procent

De economie in Nederland groeit volgend jaar met 1,4 procent, dat is 0,4 procent minder dan in 2019. De werkloosheid bereikt dit jaar zijn laagste punt, en blijft in 2020 nog steeds uitzonderlijk laag. De koopkracht ontwikkelt zich positief door de stijging van de lonen en in iets mindere mate door beleidsmaatregelen.

De cijfers komen uit de augustusraming 2020 van het Centraal Planbureau. Deze raming is belangrijk voor het kabinet voor de afrondende besluitvorming over de begroting 2020.

In maart van dit jaar ging het CPB nog uit van een economische groei volgend jaar met 1,5 procent. Volgens Laura van Geest, directeur van het CPB, ligt het omslagpunt van de conjunctuur achter ons. "De vaart gaat eruit", zei ze in het NOS Radio 1 Journaal.

"De werkloosheid blijft laag, maar de groei van de werkgelegenheid vlakt flink af, zeker in de marktsector. Onze economie moet het vooral hebben van de binnenlandse bestedingen, de export lijdt door ontwikkelingen in het buitenland."

Het CBS kwam vanochtend met nieuwe werkloosheidscijfers. Sinds mei stijgt het aantal werklozen weer met gemiddeld 4000 per maand naar 313.000 in juli. De stijging deed zich uitsluitend voor in de leeftijdsgroepen 15 tot 25 jaar en 25 tot 45 jaar.

'Gure wind'

Van Geest heeft het over 'een gure wind'. "Wij zijn een exportland, maar willen wij profiteren van die uitvoer, dan moet de wereldhandel natuurlijk wel groeien. En die groei ontwikkelt zich minder florissant dan in het verleden."

Ondernemers zijn onzeker over de toekomst. "En dat is niet zo vreemd als je alle berichten hoort over de handelsoorlog tussen de VS en China, de dreigende harde brexit én de zorgelijke ontwikkelingen van de politiek in Italië."

Met die iets lagere economische groeicijfers doet Nederland het nog altijd veel beter dan bijvoorbeeld Duitsland en Engeland, die eerder deze week een economische krimp publiceerden van respectievelijk 0,1 en 0,2 procent.

Koopkracht

De koopkracht in ons land stijgt volgend jaar naar verwachting met gemiddeld 1,2 procent, precies evenveel als in 2019. Van Geest: "Voor dit jaar kun je dat al zien in de afgesloten cao's en volgend jaar wordt de inflatie aanzienlijk minder dan dit jaar omdat we dit jaar natuurlijk een btw-verhoging hadden."

De CPB-cijfers vormen de basis waarmee het kabinet de begroting van komend jaar gaat maken. "Ze moeten bepalen waar ze precies het geld aan uit gaan geven", zegt politiek verslaggever van de NOS, Lars Geerts. "De cijfers vallen in de lijn der verwachtingen. Ik vermoed dat politici vooral denken: nou, het had erger gekund."

Overschot begroting

Gaan de vier coalitiepartijen nu de portemonnee trekken? Volgens Geerts is die roep er al jaren. "Nederland heeft al jaren een flink overschot op de begroting. En de roep is: wat gaan jullie doen met al dat geld dat jullie oppotten?"

Het kabinet heeft tot nu toe vooral de staatsschuld ermee afgelost. Maar uit het kabinet hoor je volgens Geerts toch de reactie: "Ja, we kunnen nu niet opeens zomaar flink de portemonnee trekken voor allerlei zaken. Wat ze wèl willen doen, is de middengroepen tegemoet komen."

"Er is veel geklaagd dat mensen met een modaal inkomen - zeg tussen de 30.000 en 60.000 euro bruto - nog weinig hebben gemerkt van het feit dat het economisch beter gaat. Dus de belastingen voor die mensen zouden iets omlaag moeten. Dat wordt waarschijnlijk de inzet van in ieder geval drie van de vier coalitiepartijen."

Gisteren meldde het CBS overigens dat de Nederlandse economie in het tweede kwartaal van dit jaar is gegroeid met 0,5 procent. Dat was precies gelijk aan de groei van de afgelopen twee kwartalen.